İtalya Kültürü ve Yemekleri | İtalya’yı Yakından Tanıyalım
Günlerimizin çoğunu evde geçirdiğimiz bu kış mevsiminde hem yeni bilgiler öğrenmek hem de günümüzü renklendirmek adına Hindistan ile başlayan kültür yazılarımıza Akdeniz’in göz bebeği, tüm dünyanın en çok ziyaret edilen ülkelerinden biri olan İtalya ile devam ediyorum. Gidenin bir kez daha gittiği, gitmeyenin hayallerini süslediği İtalya’yı, gelin İtalya kültürü ve yemekleri özelinde biraz inceleyelim.
İtalya, sıcakkanlı insanlarıyla bilinen tipik bir Akdeniz ülkesi olmasının yanı sıra tarihi, mimarisi ve koruduğu kültürü ile parmakla gösterilen bir ülkedir. Kuzeyinden güneyine her bölgesinde ayrı bir güzelliği olan, Vatikan ile Hristiyanlığın merkezi konumundaki İtalya, uzaktan bile olsa izlemesi ve okuması keyifli bir kültüre sahiptir. Biraz sonra okuyacaklarınız eminim sizi de evdeki bir gününüzü İtalya Kültür günü ilan etmeye teşvik edecektir 🙂
İtalya Yemekleri – İtalya Kültürü
İtalya’da birbirinden güzel ve eşsiz lezzetler olduğunu tahmin edebiliyorsunuzdur. İtalyanlar genel olarak hayattan zevk almayı seven bir yapıya sahip oldukları için yemek kültürlerinde de lezzetten ödün vermiyorlar. Bu yazıda hepsinden bahsetmem mümkün olmadığından evinizde de rahatça yapabileceğinizi düşündüğün en ikonik olanları listeleyeceğim. Haydi başlayalım!
Pizza
İtalya denildiğinde ilk akla gelen şey sanırım ünlü yemekleri pizzadır. Çok klasik olduğunu kabul ediyorum ama bir o kadar da lezzetli olduğu inkar edilemez. Özellikle iyi malzeme ile yapılan bir pizza lezzet anlamında farkını ortaya koyuyor. İtalya’ya gittiğinizde birçok yerde iyi pizza yiyebilirsiniz ancak Napoli’den çıkma bu meşhur İtalyan yemeğini en iyi orada yiyebileceğiniz söylenir. Siz de gününüzü İtalya ilan ettiyseniz belki evdeki malzemelerle çok rahatlıkla bir pizza yapabilirsiniz.
Lazanya
Dünyanın en eski makarna tariflerinden biri olan ve katmanlar arasına kıyma, peynir ve sos eklenerek yapılan bir diğer ünlü İtalyan yemeği Lazanyadır. Üstelik evde rahatlıkla da yapabileceğiz eğlenceli bir tariftir! Birbirinden farklı şekillerde bir çok yapılış tarzı olan lazanyanın dünyada en çok bilineni ve tercih edileni Lasagne alla Bolognese olarak bilinen et ve beşamel sos ile yapılanıdır. Bir başka tarif olan pesto soslu lazanya ise benim İtalyan mutfağındaki favorilerimden biridir.
Risotto
Bir pirinç yemeği olan Risotto bizim gibi tereyağı ile yapılan pilavın tahtta olduğu bir ülke için alışılmışın dışında bir tattır. Ancak kendi tarzında en güzellerinden biridir. İkisinin en önemli ortak yanları ise pirinç ve tereyağı iken tek fark pişirme tarzıdır. Arborio türünde pirinç ile yapılan Risottoyemeği pirincin lapa kıvama getirildiği, mantar gibi farklı malzemeler ile renklendirebileceğiniz ve evinizde de kolaylıkla yapabileceğiniz İtalyan yemeklerinden biridir.
Focaccia
İtalyan ekmeği olarak da bilinen Focaccia bence mayalı hamurla zeytinyağının en güzel birleşimi olabilir. Zeytinyağı, kekik, biberiye, kurutulmuş domates ve siyah zeytin parçaları ile yapılan bu leziz ekmek hafta sonunuzu kesinlikle güzelleştirecek tattadır. Focaccia da mevsimine ve tüketileceği saatine göre farklı malzemelerle çeşitlendirilebilen bir tarife sahiptir. Akşam tüketecekseniz klasik tarife soğan da eklenebilir. Patlıcan ve kabakla da aynı şekilde başka bir lezzet tutturabilirsiniz. Bu tarifi uygulamak için hafta sonunu nasıl bekleyeceğim bilmiyorum:)
Cicchetti
Bir Venedik tarifi olan Cicchetti yaz aylarında soğuk içeceklerinizin yanlarına yapabileceğiniz en güzel İtalyan atıştırmalıklarıdır. İspanyolların Tapaslarına benzeyen bu tat özellikle İtalyan şarapları ile tercih ediliyor. Kıtır ekmeklerin üzerine koyduğunuz zeytinyağ ve domates veya salam, marine edilmiş ançüez, dışı çıtır çıtır küçük köfteler cicchettilerdenbazılarıdır. Daha çok tarife ise buradan ulaşabilirsiniz ve evdeki malzemelerinizle kendi damak tadınıza uygun olanlar yaparak gününüzü tam bir İtalyan havasına sokabilirsiniz.
İtalyan Dondurması (Gelato)
Gelato denildiğinde ağzı sulanmayan var mıdır bilmiyorum. İtalyanlar yine alışıldık ama kendilerine has dokunuşlarıyla özelleştirdikleri bir lezzetle karşımızda! Aslında buz ile şekerin veya şerbetin ilişkisi milattan öncelere dayanır desem abartmış olmam. Tarihte birçok imparator buzun üzerine şerbet koyarak ve zaman içerisinde bunun geliştirilmesini sağlayarak dondurmayı saray mutfaklarından modern şehir hayatına kadar taşıdılar. İtalyan dondurması olarak da bilinen ve neredeyse her dile Gelato olarak da geçmiş olan bu lezzetin sırrı süt, krema ve şekerdir. Gelatonun en önemli özelliği ve farkı kıvamıdır. Diğer dondurma türlerine göre daha yağlı ve tatlıdır. Bir İtalyan dondurmasını evde yapmak kabul ediyorum ki zordur ancak yine de denemeye değer bir çikolatalı gelato tarifini buraya bırakıyorum 🙂
Tiramisu
İtalyan restoranlarının bir klasiği olan Tiramisu hafif tadıyla yemeğinize güzel bir son hazırlıyor. Bu sebeple olsa gerek tüm dünyada da oldukça seviliyor. Ülkemizde genelde labne ile denenen bu tarifin orijinalini yani mascarpone peyniri olan yapılanını denediğinizde farkı anlıyorsunuz. Kedi dili veya pasta keki ile yapılan bu tarifte krema önemli bir unsur. Tabii ki evlerimizde mascarpone peynirini bulundurmak her zaman mümkün olmayabilir. Ama bir fırsatını bulduğunuzda bu lezzeti orijinali ile denemenizi öneriyorum.
Bonus olarak da bence tatlınızın yanına güzel bir espresso alsanız harika olur!
İtalya Filmleri – İtalya Kültürü
İtalya’yı seven insanların onların kültürünü ve yaşam şeklini daha da yakından görebileceğimiz İtalyan filmlerini sevmemesi zor olsa gerek. Tam bir İtalya aşığı olan ben, sadece dillerini bile duymak için bu filmleri izleyebilirim:)
İtalyan Yapımı Filmler
La Vita e Bella (Life is Beautiful)
Güldüğünüz, ağladığınız, romantizmi sonuna kadar hissettiğiniz bu filmde Yahudi bir babanın çocuğu ile toplama kampındaki zamanlarını göreceksiniz. Öyle bir zamanda bir baba, bir eş olmak neymiş anlayabileceksiniz. RobertoBenigni, Nicoletta Braschi, and Giorgio Cantarini’nin rol aldığı, insanın yüreğine dokunan en iyi İtalyan filmlerinden biri olan bu yapımı henüz izlemediyseniz kesinlikle listenize almanızı tavsiye ederim.
Cinema Paradiso
1988 yapımı olan film İtalya ve dünyada klasikler arasında yerini almıştır. Roma’da başlayan hikaye Sicilya’ya kadar uzanır ve eski bir dostluğun anılarını izletir bize. Akademi, Altın Küre, Cannes Film Festivali törenlerinde ödüle layık görülen bir İtalyan filmi size de kendi geçmişinize götürebilir ve belki de eski dostlarınızı hatırlatır.
The Godfather
Sinema tarihinin bana kalırsa en iyi işlerinden biri olan TheGodfather serisi aslında bir İngiliz olmasına rağmen bir İtalyan ailesini yakından izleyebildiğimiz çok başarılı bir yapımdır. Bu nedenle onu diğer İtalyanlardan ayıramadım. The Corleones efsanesini izlemiş olsanız bile asla eskimeyen bir iş olduğundan tekrar izlemek isteyeceğinize eminim.
Mine Vaganti
Artık yarı İtalyan sayılan Ferzan Özpetek’in filmlerinden biri olan ve benim defalarca severek izlediğim, İtalyan kültürünü yakından, bir ailenin içinden izleten Mine Vaganti hafifliği ve naifliğiyle sizi güzel bir yolculuğa çıkaracaktır. Ferzan Özpetek’in tarzını tamamen yansıttığı bu film bence bir Türk’ün elinden çıkmış en güzel İtalyan filmlerinden biridir.
İtalya’da Geçen Filmler
Turist
Venedik seyahatine çıkmak isterseniz hemen televizyonunuzda bu filmi açmanızı öneriyorum. Amerikan yapımı filmde başrollerde izlemekten keyif aldığımız Angelina Jolie and Johnny Depp yer almaktadır. Macera ve romantizmin iç içe geçtiği filmde İtalya, daha doğrusu Venedik manzaraları başrolde bizi bekliyor.
Inferno
Dan Brown’ın ünlü üçlemesinin sonuncusu olan Inferno filmi, İtalya’da hem Floransa hem de Venedik’te geçmektedir. Hatta bazı sahneler İstanbul’da da çekilmiştir. Film konusu sebebiyle de tarihi mekanları baz aldığından, izlerken seyirciye dünyaca ünlü müzelere ücretsiz giriş imkanı sağlıyor.
Eat, Pray, Love
Julia Roberts’ın baş rolde oynadığı filmde izleyici de onunla birlikte güzel bir seyahate çıkıyor. Bu seyahatin bir durağı da dünyanın en güzel şehirlerinden biri olan Roma’dır. Roma’da onunla birlikte gezip, yukarıda yazdığım tariflerden bir kaçını da yaparsanız onunla birlikte İtalyan yemeklerinden yiyebilirsiniz. Evde kaldığımız günlerde bu filmleri izleyerek biraz olsun farklı diyarlara gitme fırsatını kaçırmayın derim.
İtalya Müziği
İtalyan müziği dediğimizde benim aklıma ilk gelen klasik müzik oluyor. Tabii ki bu ülkenin müzik kültürü sadece bundan ibaret değil ama herkesin aklındaki farklı bir tarz olabilir. Güzel bir müzik açıp, şöyle kahvenizi de kucağınıza aldığınız bir günde Andrea Bocelli ve Pavarotti’nin yer aldığı aşağıdaki listeyi dinleyebilirsiniz veya kendi zevkinize göre güzel bir İtalyan şarkıları listesi yapabilirsiniz.
1 – Ti amo d’Umberto Tozzi, a hit all around the world
2 – Con te partirò d’Andrea Bocelli, An Italian Anthem
3 – Sara perche ti amo de Ricchi et Poveri, An Ageless Song
4 – L’italiano de Toto Cutugno, The Italian Anthem Put InMusic
5 – La solitudine de Laura Pausini, An Italian Hit ThatCrosses Generations
6 – Bella Ciao, A Cult Hit
7 – Vivo per lei de O.R.O, An Italian Hit In MultipleLanguages
8 – Volare (Nel Blu Dipinto Di Blu) de Domenico Modugno
9 – Cosa della vita, d’Eros Ramazzotti et Tina Turner
10 – O sole mio de Luciano Pavarotti
Bu yazıyı okuduğunuz gün sizi İtalya’ya götürmeye ikna etmeye çalışıyorum aslında. Evlerde geçirdiğimiz şu günlerde monotonluğu biraz kırıp, hayatımızı evde bile olsak bir günlüğüne farklı bir rotaya sokabiliriz. Ben İtalya istemem başka yere gitsek olmaz mı derseniz de ülkeler ve kültürleri kısa da olsa anlattığımız bu yazı dizisinden istediğiniz bir durağı seçebilirsiniz.
Keyifle ve sağlıkla kalın!
Sevgiler..
Ezgi