Meşhur Köprüler ve Hikayeleri | Dünyaca Ünlü 11 Köprü

Meşhur Köprüler ve Hikayeleri

Dünyaca meşhur köprüler çoğu zaman bulundukları şehirlerin belki de ülkelerin simgesi haline gelebiliyor. Bazen tek sebebi harika mimarilere sahip olmaları, bazen de inanılmaz şaşırtıcı hikayelere sahip yapılar olmaları meşhur köprüler ünvanını almalarına sebep oluyor.

Çokça ülkede çokça köprü her gün herkesin hayatını kolaylaştıracak bir yol olabiliyor ama bahsettiğimiz özelliklerle kimi eskiye dayanması kimi de bir başka sebepten meşhur olması sebebi ile bu listede yerini alıyor.

Dünyaca Ünlü 11 Meşhur Köprü

Amerika Birleşik Devletleri

Meşhur Köprüler – New York

Brooklyn Bridge – Brooklyn Köprüsü

New York’ta East River üzerinde Brooklyn ve Manhattan’ı birbirine bağlayan köprünün yapımına 1870- 1883 yılları arasında devam ederek 13 yılda tamamlanmış.

Tamamlandığı zaman dünyanın en geniş asma köprüsü ünvanına sahip köprünün kuleleri de o zamanlar için birkaç yıl boyunca ülkenin en yüksek yapısı ünvanını da taşımış.

Brooklyn ile Manhattan arasında artan trafiğe çare olmak için ihtiyaç duyulan bu köprüyü inşa etmek, tel kablonun mucidi ve dünyanın en büyük kablo üretim şirketinin sahibi olan John A. Roebling’in bir hayaliymiş. Telgraf telleri, elektrik köprü telleri, gemi ve asansör telleri üretmekte olan şirketin sahibi köprünün çizimi için 1865’ten itibaren çalışmalara başlamış.

Hayalini kurduğu bu köprü inşaatı projesini almayı başaran ancak köprünün yerini tespit etme çalışmaları sırasında geçirdiği bir kaza sonucu ayağı ezilen John, enfeksiyon kapması sonucu 2 hafta ağrılar içinde kıvrandıktan sonra 1869’da hayatını kaybetmiş. Bu durumda babasının hayalini gerçekleştirmek adına köprünün baş mühendisi olarak oğlu Washington Roebling inşaata devam etmiş.

1870’te Washington Roebling su altı odalarında çalışırken basınç farkı sebebi ile dekompresyon hastalığına yakalanmış ve yatalak olmuş. Bu durumda eşi Emily Warren Roebling’in mücadelesi sayesinde köprünün baş mühendisliği görevinden alınmamış ve karısı gayri resmi olarak baş mühendislik görevini sürdürmuş. Kendisi köprü inşaatını yatağından seyrederek kontrol etti ve karısı aracılığıyla inşaat alanı ile arasında bağlantı kopmamış.

Gotik tarzda yapılmış köprü, 19. yüzyıl mühendisliğinin doruk noktası ve dünyanın 8. harikası olarak kabul görülmüştür.

Meşhur Köprüler – San Francisco

Golden Gate Bridge – Altın Kapı Köprüsü

Kaliforniya’daki San Francisco körfezinin girişinde, Golden Gate boğazı üzerinde bulunan bu asma köprü şu anda, dünyadaki en uzun yedinci asma köprüdür.

Köprü uzunluğu 2,73 km, ayaklar arasındaki uzaklık 1,28 km yüksekliği ise 235 metreyi bulur. Taşıt trafiği için altı şeridi olan köprü, San Francisco’yu Marin County’nin kuzey bölgeleri ve daha seyrek bir yerleşim olan Napa ve Sonoma Valley ile birleştirir. 27 Mayıs 1937’de öğlen saat on ikide başkan Franklin D. Roosevelt’in verdiği telgraf sinyaliyle trafiğe açılışında, geleneksel yöntemlerdeki gibi kurdele değil, zincir kesilmiştir.

Köprü toplam 887.000 ton ağırlığındadır. Sonuncusu som altın olan 600.000 perçin, kulelerin ve kirişlerin putrellerini bir arada tutar. Adını ise 1846 yılında Kaliforniya’daki altına saldırıları zamanında, Kaptan John C. Fremont’un verdiği, kaptanın İstanbul’daki Chrysoceras ya da Golden Horn (Altın Boynuz) diye adlandırılan Haliç’i hatırlattığı için böyle aldığı söylenir.

Avusturya

Meşhur Köprüler – Budapeşte

Széchenyi Chain Bridge – Zincir Köprü (Széchenyi lánchíd)

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’nin batı ve doğu yakası olan Buda ile Pest arasında Tuna Nehri boyunca uzanan bu zincir köprü İngiliz mühendis William Tierney Clark tarafından tasarlanmış ve İskoç mühendis Adam Clark tarafından inşa edilmiştir.

Macaristan’da Tuna Nehri üzerindeki ilk kalıcı köprü 1849’da açılmıştır. Nehrin Pest tarafında, Gresham Sarayı ve Macar Bilimler Akademisi’nin bitişiğinde Széchenyi (eski adıyla Roosevelt) Meydanı’na ve Buda tarafında Adam Clark Meydanı’na 0km yakınında demirlenmiştir.

Köprü, yapımının önemli bir destekçisi olan István Széchenyi’nin adını taşıyor, ancak en çok “Zincir Köprü” olarak biliniyor. Yapıldığı sırada modern dünyanın mühendislik harikalarından biri olarak kabul edilmiş, New York ve ABD’de Brooklyn Köprüsü gibi ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel yaşamında muazzam bir öneme sahip olduğu iddia edilmiştir. Dökme demirden yapılmış süslemeleri ve sakin bir haysiyet ve denge yayan yapısı, Zincir Köprü’nün Avrupa’daki bilinirliğini yüksek bir boyuta taşımıştır.

Zamanla ulusal uyanışın ve Doğu ile Batı arasındaki bağlantının sembolü haline gelen köprü; İngiltere, Marlow’daki Thames Nehri boyunca, bölümler halinde tasarlanmış ve nihai inşaat için Birleşik Krallık’tan Macaristan’a gönderilmiştir.

2. Dünya Savaşı’nda, Budapeşte Kuşatması sırasında geri çekilen Almanlar tarafından havaya uçurulmuş, geriye sadece kuleler kalmıştır. Sonrasında yeniden inşa edilmiştir.

Köprünün her iki yanındaki yazıt, köprünün yapımcısının yerel Doğu isim sıralamasındaki adı olan “Clark Adam” a aittir. Nehrin Pest tarafındaki bir plakada “William Tierney Clark tarafından tasarlanan hayatta kalan iki köprüyü anmak için: Budapeşte’de Tuna Nehri üzerindeki Széchenyi Zincir Köprüsü ve İngiltere, Marlow’daki Thames üzerindeki asma köprü” yazıyor.

Bosna Hersek

Meşhur Köprüler – Mostar

Mostar Köprüsü – (Stari Most)

Bosna-Hersek’in Mostar şehrinden geçen Neretva nehri üzerinde bulunan bu köprünün orijinal hali; Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edilmiş ve 9 Kasım 1993’te Boşnak-Hırvat Savaşı sırasında Hırvat güçleri tarafından yıkılıncaya dek 427 yıl boyunca ayakta kalmış.

Mimar Hayreddin; köprü için 456 kalıp taş kullanmış. Çevresindeki kente adını da veren Mostar; şehirde ticareti canlandırmış ve zenginleştirmiş ve bu şekilde Hersek bölgesinin ana kenti olmuş.

Köprüyü yeniden inşa etmek için hazırlanan proje ile 23 Temmuz 2004’te yeni köprü hizmete girdi. 2005’te UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilen Mostar Köprüsü; 4 metre yüksekte 30 metre uzunluğunda, 4 metre genişliğindeki cüssesiyle, cesur sporcular tarafından yıllarca bir atlama platformu olarak kullanılmış. Geleneğe göre ise şehrin erkekleri, nişanlılarına cesaretlerini ispatlamak için düğün öncesinde bu köprüden atlarlarmış.

Diğer UNESCO mirası yapılar ile ilgili tüm yazılara buradan ulaşabilirsiniz.

Çek Cumhuriyeti

Meşhur Köprüler – Prag

Charles Bridge – Karl Köprüsü (Karluv Most)

Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da bulunan Vltava Nehri üzerine kurulmuş olan tarihi köprü; Kral IV. Karl tarafından mimar Peter Parler’e yaptırılmış.

Yapımı 1357-1400 yılları arasında tamamlanan köprü 516 metre uzunluğunda,10 metre genişliğindedir. Üzerinde en ünlü olanı Aziz John Nepomuk heykeli olan 30 heykel vardır. Yapıldığı dönemde köprü kalesi olarak da kullanıldığından her iki ucunda birer kuleye sahiptir. Günümüzde yaya trafiğine açık ve şehrin turistler tarafından en çok ilgi gören yapılarından biri.

İtalya

Meşhur Köprüler – Venedik

Rialto Bride – Rialto Köprüsü – (Ponte di Rialto)

Venedik, İtalya’da Büyük Kanal üzerindeki 4 köprüden biri olan bu köprü; kanal üzerindeki en eski olanlardan biridir ve olasılıkla şehrin en ünlüsüdür.

Büyük Kanal üzerinden köprü ile ilk geçiş 1181 yılında Nicolò Barattieri tarafından yapılmış olan doğusunda darphane bulunduğundan dolayı “Ponte della Moneta” olarak adlandırılmış Para Köprüsü üzerinden gerçekleşmişti.Doğu kıyısındaki Rialto pazarının önemi ve gelişmesi yüzen köprü üzerindeki trafiği arttırdı. Bu nedenle 1255 yılında onun yerini bir ağaç köprü aldı.

Bu yapı hareket edebilir orta bölümde eğimli iki rampa içeriyordu ve uzun gemilerin geçebilmeleri için yükseltilebiliyordu. Pazar ile bağlantısı köprünün isminin değişmesine yol açtı. 15. yüzyılın ilk yarısında iki sıra dükkân köprü boyunca inşa edilince kiralar devlet hazinesine bir gelir getirdi ve bu da köprünün bakımına yardım etmiş oldu.

310 yılında Bajamonte Tiepolo’nun yönettiği devrimde köprü kısmen yandı, 1444 yılında ise bir gemi geçiş törenini seyredenlerin ağırlığı altında çöktü ve 1524 yılında tekrar çöktü. Tüm bu çöküşler sonunda en son köprünün yeniden inşasında taş olarak yapılması önerildi.

Günümüzdeki taş tek kemerli köprü, Antonio da Ponte tarafından dizayn edildi ve sonuçta 1591 yılında tamamlandı. Bu köprü yapılmış olan tahta köprünün olağanüstü bir benzeri. Köprü Venedik’in sembollerinden biri olarak kendini eleştirenlere meydan okumuştur.

Renklerin ve Kanalların Şehri Venedik’i anlatan Venedik Gezi yazımıza da bir göz atabilirsiniz.

Japonya

Meşhur Köprüler – Kobe

Akashi Kaikyō Ōhashi – Akashi Kaikyo Köprüsü – (明石海峡大橋)

Japonya’da, Kobe şehri ile Awaji adasını birbirine bağlayan, dünyanın en uzun asma köprüsü1991 metre uzunluğunda olup, en yüksek noktası 282,8 metredir.

Akashi Boğazı’nı birbirine bağlama fikri yaşanan bir felaket üstüne ortaya çıkmıştır. 1955’te 100 çocuk taşıyan bir feribotun başka bir feribotla çarpışması ve 168 kişinin ölmesi üzerine köprü inşası için politik baskılar artmış, inşaat 1988’de başlamış ve 10 yıl sürmüştür. Köprü, 5 Nisan 1998 günü trafiğe açılmıştır. Köprü, 1990 metre uzunluğunda yapılmış, 17 Ocak 1995’teki Kobe Depremi’nden sonra 1 metre daha uzatılmıştır.

Akashi Boğazı, dünyanın en yoğun deniz trafiğine sahip (günde 1000 gemi) boğazıdır, üstelik tayfun bölgesinde yer alır, rüzgarın hızı saatte 290 km’ye kadar ulaşır. Bu köprünün inşaatında asma köprü teknolojisi en son sınırına ulaşmıştır.

Uzak Doğu’nun Uzak Ama Samimi Ülkesi Japonya ile ilgili yazdığımız Japonya Gezi Rehberi’ni de okumak isteyeceksiniz.

İngiltere

Meşhur Köprüler – Londra

Tower Bridge – Kule Köprüsü

Thames Nehri üzerinde yer alan iki katlı açılır kapanır biçimde tasarlanmış olan bu köprü, Londra Kulesi’ne yakın olduğu için “Kule Köprüsü” olarak anılmaya başlanmış.

1894’te kullanıma açılan köprü, üst kısımda iki yatay yaya yolu ve alt kısımda bir araba yoluyla birbirine bağlanmış iki kuleden oluşur.

Yıllar boyunca nehir üzerinde kentin iki yakasındaki trafiği birleştirecek ilave bir köprüye gereksinim duyulan şehirde yapılması planlanan köprü Londra Köprüsü ile Londra Kulesi arasındaki limana erişimi engelleyecek bir konuma sahipti. Sonunda bu soruna çözüm bulmak için bir araya gelen iki mimar Horace Jones ve John Wolfe Barry; en büyük deniz araçlarının bile geçişine imkân veren açılır-kapanır bir köprünün yapılmasının en doğru karar olacağını keşfetti.

1886 yılında inşaatına başlanarak 8 yıllık inşaat süreci sonunda tamamlanan köprünün planında yolun iki kanat halinde 83° açı ile açılarak nehir trafiğine izin vermesi öngörülüyordu. İlk inşaat yapıldığında köprü kanatlarının açılması hidrolik bir düzeneğe bağlanmışken günümüz teknolojisiyle hidrolik sistemin yerine elektrikli bir sistem kullanılıyor.

Londra’da Kule Köprüsü dahil en fotojenik noktalar için buraya bir göz atmak isteyebilirsin!

Singapur

Meşhur Köprüler – Singapur

Helix Bridge – Helix Köprüsü

Yayalar için inşa edilmiş olan bu köprü; marina merkezi ile marinanın güneyinde yer alan Marina Bay Sands’i birbirine bağlar. Benjamin Sheares Köprüsü’nün yanında bulunan ve Bayfront Köprüsü olarak bilinen bir araç köprüsüne eşlik eder. Marina Körfezi çevresindeki tüm yürüyüş yolunu tamamlar.

Tasarım konsorsiyumu, Avustralyalı mimarlar Cox Architecture ve mühendisler Arup ve Singapur merkezli Architects 61’den oluşan uluslararası bir ekipten oluşuyor. Kanopiler (sırlı camdan ve delikli çelik ağdan yapılmıştır) yayalara gölge sağlamak için iç sarmalın parçaları boyunca birleştirilmiş.

Meşhur Köprüler – Singapur – Helix

Köprü, Singapur silüetinin ve Marina Körfezi’nde gerçekleşen olayların çarpıcı manzaralarını sunan stratejik konumlara yerleştirilmiş dört izleme platformuna sahip. Geceleri köprü, çift sarmal yapıyı vurgulayan bir dizi ışıkla aydınlatılıyor ve böylece ziyaretçiler için özel bir görsel deneyim yaratıyor.

Köprünün üzerindeki c ve g harflerinin yanı sıra geceleri kırmızı ve yeşil renkte yanan a ve t harfleri , DNA’nın dört tabanı olan sitozin , guanin , adenin ve timini temsil ediyor . Yeryüzündeki normal DNA’nın tersi olan kasıtlı solak DNA benzeri tasarım; 2010 yılında Sol El DNA Onur Listesi’nde yerini aldı. Kara Ulaştırma Müdürlüğü bu mimari ve mühendislik köprü tasarımında dünyada bir ilk iddia etti. Aynı yıl Dünya Mimarlık Festivali Ödülleri’nde ‘Dünyanın En İyi Ulaşım Binası’ ödülünü kazanmış.

Vietnam

Meşhur Köprüler – Da Nang

Altın Köprü – Gold Bridge (Cầu Vàng)

Vietnam yakınlarındaki Bà Nà Hills beldesinde 150 metre uzunluğunda (490 ft) bir yaya köprüsü olan Altın Köprü; teleferik istasyonunu bahçelere bağlamak ve doğal bir manzara ile turistik cazibe bir sağlamak için tasarlanmış. Köprü neredeyse kendi etrafında dönüyor ve yapıyı destekleyen taş eller gibi görünmesi üzerine tasarlanmış, fiberglas ve tel örgüden yapılmış iki dev ele sahip.

Köprü, Ho Chi Minh City merkezli TA Peyzaj Mimarlığı (Ho Chi Minh City University of Architecture) tarafından proje müşterisi Sun Group için tasarlanmış. İnşaat Temmuz 2017’de başlayarak Nisan 2018’de tamamlanmış ve Haziran 2018’de de ziyaretçilerine açılmış.

Yazımı okudun ama aklında sormak istediğin sorular mı var? Bana instagram adresim piecesofsera üzerinden her zaman ulaşabilirsin.

Bir sonraki yazımda görüşmek üzere, takipte kalmayı unutma 🙂

Sevgilerle!

Sera