Bosna Hersek Gezi Rehberi … Avrupa’nın Kudüs’ü denilir onun için… Bosna Hersek, Osmanlı izlerini çokça göreceğiniz bir ülkedir. Başkenti Saray Bosna’ ya gittiğinizde aşıklar tepesi olarak da bilinen Zuta Tabija tepesinden baktığınızda en az bir mahallede 54 camii bulunduğunu göreceksiniz.
Bosna Savaşı – Bosna Hersek Gezi Rehberi
1992 yılının ilkbaharında başlayan Bosna Savaşı, 14 Aralık 1995’e kadar sürmüş olan bir savaş. Üç yıldan fazla süren bu savaş sırasında 100.000-110.000 kişi hayatını kaybetmiş, 2 milyon kadar insan da mağdur edilerek yaşadıkları yerlerden göç etmek zorunda kalmışlar. Savaşta en çok kayıp veren Srebrenitsa oldu. Srebrenitsa’da 11 Temmuz 1995 tarihinde 8372 silahsız Boşnak erkeği katledilmiş ve cesetleri toplu mezarlara gömülmüş.
Aralık 1995 yılında savaş bittiğinde Dayton Anlaşması imzalanarak, Bosna-Hersek Cumhuriyeti kurulmuş. Çok acıdır ki bugün halen savaşın izlerini her geçen yıl silmeye çalışsalar da yeni nesil bile bu acıyı kendi iç dünyalarında yaşamaya devam ediyor. Bosna Hersek tarihini kısaca hatırladıktan sonra biraz da güzel Bosna’da gezilecek yerlere ve yeme-içme tavsiyelerine geçelim.
1. Saraybosna – Başçarşı
Saray Bosna’da gezebileceğiniz ilk olarak Başçarşı olacaktır. Başçarşı Osmanlı’dan kalma meşhur çarşıdır. Burası Saraybosna’nın adeta kalbi gibi. Türk bölgesi olarak anılan bu bölgede bulunan birçok eser, Beylerbeyi Gazi Hacı Hüsrev Bey tarafından yaptırılmış.
Camide medrese ve han da bulunuyor. Meydanında Saraybosna’nın da simgesi haline gelen sebili göreceksiniz. Ve Bakırcılar Çarşısı ile kendinizi Türkiye’de hissedebilirsiniz. Burada Boşnak böreğinizi yiyip kendinizi Bosna sokaklarına bırakabilirsiniz.
2. Mostar
Neratva Nehri’nin kıyısında yer alan Mostar, Hersek’in başkentidir. Mostar da Bosna-Hersek’teki iç savaş sırasında büyük zarar gördü. Savaş sırasında şehrin etnik yapısı da değişti. Müslümanlar Mostar’ın doğusunda, Hırvatlar batısında yaşamaya başladı. Sırpların çoğu ise şehirden ayrıldı.
Şehre ismini veren ünlü Mostar Köprüsü’nün orijinal hali Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edilmiş. Savaşta Hırvatlar tarafından yıkıldıktan sonra 1997’de Mostar Köprüsü’nün eski hâline uygun olarak yeniden inşa çalışmaları TİKA, UNESCO ve Dünya Bankası’nın desteğiyle başlamış.
Köprünün orijinal taşları, tekrar kullanabilmek için dalgıçlar ve vinçler ile nehirden çıkartılarak taş ocağında işlem gördükten sonra köprü inşasında orijinaline uygun olarak kullanılmış. Mostar Köprüsü İngiliz Prensi Charles tarafından 23 Temmuz 2004 tarihinde açılarak tekrar eski halinde kullanılmaya başlandı.
Mostar köprüsünün tarihinin dışında güzel bir hikayesi de var. Mostar Köprüsü sporcular tarafından atlama platformu olarak kullanılıyordu. Şehrin erkekleri geleneğe göre nişanlılarına cesaretlerini ispatlamak zorundaydı ve bu yüzden düğünden önce Mostar Köprüsü’nden atlıyorlardı.
Şimdi de gelenek dışında turizmi geliştirmek ve gelir elde edebilmek için ücret karşılığı köprüden atlayanlar var. İsterseniz böyle bir hizmet de alabiliyorsunuz. Köprü çevresinde gezmeniz gereken bir tarihi camii, medrese ve Mostar savaş müzesi de var. Bunları görebilir, çarşısında da alışveriş yapabilirsiniz. Neratva nehri üzerinde Mostar manzaralı Boşnak kahvesi içmenizi de tavsiye ederim.
3. Bosna Hersek – Blagaj
Blagaj, Mostarı’n güneydoğusunda bulunan bir kasaba. Neretva’nın önemli kollarından birisi olan Buna Nehri’nin de doğduğu yer. Nehrin doğduğu mağaranın hemen dip kısmında yaratılanı yardandan ötürü sevmek idealiyle kurulmuş. Burada Alperenler Tekkesi (Sarı Saltuk Tekkesi) bulunuyor.
Alperenler Tekke’sinde ibadet odaları, misafirhane, iç avlu ve abdesthane var. Ayrıca Sarı Saltuk ve Şeyh Açıkbaş’ın türbeleri de burada bulunur. Kadiri, Rufai, Halveti ve Nakşibendi tarikatlarına ev sahipliği yapmış. Osmanlı mimarisi baz alınarak inşa edilen tekke, Bosnalılar tarafından milli anıt olarak kabul ediliyor.
Alperenler tekkesini gezdikten sonra Buna nehri üzerinde bulunan restoranda tadı damağınızda kalacak bir balık ziyafeti çekebilirsiniz. Yine tekke içerisinde bulunan mağazandan hediyelik eşyalarınızı alabilirsiniz.
4. Bosna Hersek – Poçitel Köyü
Poçitel bir Osmanlı köyü… Dar taş sokakları, hamamı, medresesi, kervansarayı, evleri ve camisi ile tam bir Osmanlı köyü olma özelliği taşıyor. Neretva Nehri’nin kıyısında kurulu olan köyün yamaçları üzerinde kurulan taş evlerinin yukarısında, zamanında Osmanlı için koruma sınırı olan bir kale de bulunuyor
Poçitel ayrıca Osmanlı’nın Balkanlar’da egemen olduğu dönemlerde sınır karakolu olma özelliği taşıyordu. Savaş sırasında özellikle buradaki Osmanlı izleri de yok edilmeye çalışıldı. Savaş sonrasında türkiye ve Dünya bankasının yardımlarıyla zarar gören Poçitel Köyü tekrar eski haline getirildi.
Evliya Çelibi Poçitel ile ilgi seyahatnamesinde şöyle bahsetmekte; “Poçitel Kalesi küçük ama sağlam bir yapı. Kalede surların, kulelerin ve komutan konutunun yanı sıra ambar ve küçük bir cami de yer almakta.”
5. Travnik
Travnik, Bosna-Hersek’in merkezinde ve Saraybosna’nın 90 km batısında yer alan bir şehir. Merkez Bosna Kantonu’nun da başkentidir. Travnik vezirler şehir olarak bilinir. Travnik de tıpkı Poçitel gibi Osmanlı izleri taşıyor.
Fatih Sultan Mehmet’in, 1463 yılında Bosna Hersek’i fethinden sonra Travnik, Osmanlı İmparatorluğu’na devlet adamları da yetiştirmiş bir şehir Burada yine Osmanlı evleri, camileri ve tarihi birçok yapıyı görebilirsiniz. En önemli tarihi yapısı ise Travnik Kalesi’dir. Roma ve Hiristiyanlık dönemlerine ait kalıntılar da görebilmeniz mümkün.
6. Vrelo Bosne
Vrelo Bosne, Igman Dağı’nın eteklerinde yer alan ve ülkenin en popüler doğal yerlerinden biridir. Burası aynı zamanda Bosna-Hersek’in Ilıca belediyesinde bulunan bir Milli Park’tır. Bosna nehrinin çıkış noktaları parkın içinde olduğu için burası Bosna’nın kaplıcası olarak da bilinir ve ziyaretçi bakımından her mevsim ayrı bir güzelliği olduğu için oldukça fazladır.
Peki, Vrelo Bosne’de Neler Yapabilirsiniz?
Burada yürüyüş yapabilir, bisiklete binebilir, piknik yapıp faytonlarla gezebilirsiniz. Park içerisinde Bosna nehrinin çıkış noktaları olduğu için ufak şelale ve göller bulunuyor. Bembeyaz kuğular ve yeşil başlı ördekler de Vrelo Bosne parkında görebileceğiniz hayvan türlerindendir. Vrelo Bosne ya ulaşım taksi yada Başçarşı’dan aktarmalı olarak otobüsle gidebiliyorsunuz.
Bosna Hersek’e Nasıl Gidilir ?
Bosna Hersek’ in başkenti olan Saray Bosna’ya Türkiye’ den direkt uçuş ile gidebileceğiniz bir ülke vizesiz olduğu için pasaportunuzla ve aşı kartınızla kolaylıkla gidebilir siniz.
Bosna Hersek’te Ne Yenir? Bosna Hersek Gezi Rehberi
- Öncelikle aklınıza Boşnak böreği gelecektir. Boşnak böreğini yapan çok güzel bir yer bulup yerseniz pişman olmazsınız. Sizler için önerebileceğim Burregdzinica Bosana. Gerçekten yediğim en güzel börekti. Patatesli, peynirli, kıymalı börekler yapıyorlar ve krema haline getirilmiş yoğurt sosu ile servis ediliyor. Tabii tercih size kalmış sos istemiyorsanız mutlaka söyleyin çünkü her porsiyonun yanında sos servis ediliyor. Börekle birlikte çay içmek isterseniz çok güzel çayları var mutlaka içmelisiniz.
- Bir diğer önerim Cevapi. Cevapi bizim Tekirdağ köftesine benziyor. Pide arasında ince doğranmış kuru soğan ve yoğurt ile servisi yapılıyor.
- Sizler için diğer bir önerim, Boşnak yemeklerini en güzel şekilde yapan bir yer. Inat Kuca Evi’nin, 1860’lara dayanan harika bir hikayesi var. Bir gün mutlaka gittiğinizde önce hikayesini dinleyin sonra yöresel yemeklerinin tadına bakın derim .
Bosna Hersek’ten Ne Alınır?
Bosna Hersek bakır kahve setleriyle çok meşhur bir ülke. Bu yüzden kahve seti alabilirsiniz. Boşnak kadınları çok güzel yün şapka, hırka ve çorap örüyorlar ve bakır hediyelik eşyalar da alabilirsiniz.
Diğer yazımız Saray Bosna Gezi Rehberi buradan ulaşabilirsiniz
Diğer yazılarım için buraya tıklayabilir,
Daha fazlası için Instagram’da takip edebilirsiniz… cigdemmmky
Sevgilerimle,
Çiğdem