Tükiye olarak “Türk çayı” ile ünlü bir ülkeyiz ve bu tadı çok seviyoruz. Ben de çay severlerdenim açıkcası. Kahvaltı sofralarımızın, komşu ziyaretlerimizin vazgeçilmezi hatta 5:00 çayı’na adını veren siyah çay. Sıcak sıcak simit yanına, börek, poğaça yanına çokta yakışır değil mi? Bitki Çayı Çeşitleri
Dünya’da çay kültürümüzle iyi tanınmış durumdayız. Hayatımızın resmen vazgeçilmez bir parçası olmuş durumda. Tabiki bunun yanında gündelik hayatta artık sağlık için farklı bitki çayları tüketir olduk. Bizim ülkemizde siyah çay kültürü mevcutken diğer ülkelerde de farklı bitki çayı kültürleri bulunmakta. Şimdi hep birlikte bakalım kimler neler içiyor …
Masala Çayı – Bitki Çayı Çeşitleri
Hindistan’a özgü diğer bir çay Masala. Fakat bu çay baharat karışımdan meydana geliyor ve süt içeriyor. 1 adet kabuk tarçın ve 2 adet kakule ve karanfil toz haline getirilerek üzerine zencefil ve çok az karabiber (tercihen), bir yemek kaşığı siyah çayı bir su bardağı kaynar suya ile kaynatılır. Çay kayanamaya başladıktan 5 dk kadar sonra 1 bardak süt eklenir ve 5 dk kısık ateşte karıştırılır. Daha sonra 10 dk dinlenmeye bırakılan çay tüketime hazır hale geliyor. Damak zevkinize göre tüketim esnasında bal ekleyebilirsiniz. Gördüğünüz gibi bayağı farklı bir tadımı var ve benim sevdiğim tatlardan. Fakat bu kadar baharat içermesi, alerjik reaksiyonlara ve mideye dokunabileceği için dikkat edilmesi gerekiyor. Bunun yanında da bir çok faydası mevcut tabiki. Hatta Hint’li kardeşlerimiz bu çayı sakinleştirici olarak eskiden bu yana tüketiyorlarmış. Solunum yolları, akciğer hastalıklarında ve kalp-kolestrol gibi hastalıklara karşı yararlı bir çay Masala..
Darjeeling Çayı
Hindaistan’ın, Darjeeling bölgesinde yetişip ismini duyuran çay haline gelmiş. Himalaya dağ eteklerinde, yavaş yetişen bir çay türüdür. Yüksek rakımda ve serin iklim şartlarında yetişen bu çay, dünyanın en pahalı çaylarından biridir. Misket üzüm aroması ile yumuşak bir tada ve berrak görüntüye sahiptir.
Darjeeling çayı, güçlü antioksidan ve flavonoid bileşenleri içerdiği için kalp hastalıkları ve kansere karşı vücudu desteklediği araştırmalarla kanıtlanmış. Aynı zamanda C ve K vitaminleri, kalsiyum, potasyum, manganez ve magnezyum gibi çok sayıda vitamin ve mineral de barındırır. Bağışıklık sistemini destekler, içerdiği kafein sayesinde de metabolizmayı hızlandırır.
Nilgiri Çayı – Bitki Çayı Çeşitleri
Hindistan ve uzak doğu kültüründe bulunan Nilgiri çayı, Hindistan’ın güneyinde bulunan Nilgiri tepelerinde yetişmektedir. Üretiminde Muson yağmurlarının etkili olduğu bu çay, yine bu ülkede yetişen Assam ve Darjeeling çaylarına rakip olup siyah Seylan çayına yakın bir tada sahip. Nilgiri çayı üzerinde yapılan çalışmalar; kafein, flavanoid içerdiğini ve antibakteriyel olduğunu kanıtlamış. Anti-enflamatuar ve antibakteriyel olması bağışıklık sistemini destekler, hücreleri korumaya yardımcı olur. Bunun yanında kalp hastalıkları, sindirim sistemine ve diyabete olumlu etkileri olduğu da bilinmektedir. Demlenmesi ise klasik yöntem şeklindedir ve uzun süre demlemeyi yaparsanız tadı daha yoğun olacaktır.
Oolang Çayı
Uzak doğu kültürü çayı olan Oolang çayı, Çin’de yetişmektedir. Yapısı, görüntüsüyle yeşil ve siyah çaya benzer ya da top şekilnde formları mevcuttur. Lezzeti, aroması üzerinde etkili olan üretim tekniğine bağlı olarak topraksı, tütsülenmiş, meyvemsi, çiçeksi gibi birçok farklılıklar ortaya çıkabilmektedir. Oolong çayı güçlü antioksidan etkisiyle vücuda zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı, kalp, kanser hastalıklarına karşı koruyucu çaylardan biridir. Ayrıca kalsiyum, potasyum, magnezyum ve fosfor yönünden zengin olan oolong çayı çeşitli hastalıklara karşı vücudu güçlendirir ve metabolizma hızını yükselterek kilo vermeye yardımcı olabilir. Türkiye’de de artık bulabileceğimiz bir çay.
Pu – Erh Çayı
Çin’in Yunnan bölgesinde yetişen bu çay adını rivayete göre, çay toplarken en iyi yaprakları pantolonlarına saklayıp bekletmelerinden almış ve anlamı da “pantolon içi”ymiş. Çin’de, geleneksel yöntemlerle fermente edilen ve bu sayede yıllandırılarak , saklanarak tüketilebiliyor.
Pu-erh günümüzde preslenmiş bir çay çeşidi olarak saklanır ve tipik olarak tatlı bir içecek elde etmek içinde ayını zamanda fermente edilmektedir. Depolama süresince tipik koyu rengi ve yıllanmış aroma karakteristiği oluşur. Pu-erh çayları genellikle briket veya çeşitli şekilli kalıplar olarak preslenir ve olgunlaşması (yıllanması) için ışık ve ısıdan korunacak şekilde ambalajlanarak depolanır. Pu-erh çayı, kafein ve polifenol, antioksidan içerir. Bu nedenle, kalp sağlığına, sindirime iyi gelen bir çay olarak tüketilebilir. Kafein içermesi nedeni ile de zihinsel aktiviteyi desteklemektedir.
Rooibos Çayı – Bitki Çayı Çeşitleri
Cape Town şehrinin kuzeyindeki Cederberg dağları bölgesinde yetişen, kırmızı renkte ve tatlı bir tadı olan çay çeşididir. Güney Afrika bölgesinde çokca tüketilen bu çayı ülkemizde de bulma şansımız var. Ben kendisine tarçın-kakule-karanfil-limon yakıştırıyorum açıkçası. Yumuşak içimli ve kafein içermeyen bir çay türü. O yüzden akşam saatlerinde keyifle tüketebileceğiniz bir çay. Kırmızı renkte olduğu için fenolik ve antioksidantlar içermektedir. Rahatlatıcı özelliği sayesinde uykusuzluk, gerginlik ve yüksek tansiyon, diyabet gibi sorunları önlemeye yardımcı olur. Manganez, kalsiyum ve fluorid, potasyum içerir. Kemik, romatizmasal hastalıklara, sindirime olumlu etkisi olup; mide ağrısı, regl sancısı gibi kramplara bağlı ağrıları yatıştırmada etkili olan çaydır.
Mate Çayı
Yurdışında yaşarken, beraber çalıştığım bir Arjantin’li arkadaşım sayesinde keşfettiğim ve yanından hiç ayırmadığı, sürekli tükettiği içecek. Kendisine sorduğumda da kültürlerinde bulunduğunu ve sürekli herkesin içtiğinden bahsetmişti.
Kuzey Arjantin, Paraguay, Uruguay, Güney Brezilya ve Bolivya gibi Güney Amerika ülkelerinde yaygın olarak tüketilen, üretilen bir yeşil çay. Kurutulmuş ve minik yapraklar iyice ufalanmış şekildedir ve yetiştirildiği bölgede özel cezveler de demlenir. Genel olarak metal ufak bir cezvede demlenir ve yassı uçlu metal bir pipet – bombilla ile soğuk şekilde içilir. Alışık olmayanlarda baş dönmesine neden olduğu gerçektir.. A, C, E, B1, B2, B3 ve B5 vitaminleri ile klorofil, kalsiyum, manganez, demir, selenyum, potasyum, magnezyum, fosfor içerir. Sindirim sistemi, kalp hastalıklarına, kanser türevlerine karşı olumlu etkileri olduğu belirtilmektedir. Kafein içermesi nedeni ilede metabolizmayı hızlandırıcı etkisi mevcuttur. Bir çok form çayı karışımında da kullanılmaktadır.
Nane Çayı
Fas kültürünün lezzetli içeceği nane çayı, misafirlere konukseverliği göstermek için ikram edilmektedir. İlk olarak Fas’lı bir arkadaşım evine ziyaretimde bana hazırlamış ve çok lezzetli bulmuştum. Bazı yerlerde daha şekerli bazı yerlerde daha az şekerli, nane çayına eklenen malzemeler arasında yasemin, ada çayı, tarçın, bal eklenebiliyor. Demleme yöntemi biraz farklı ve Fas’lı arkadaşımdan öğrendiğim tarifi sizle paylaşıyorum.
Nane çayı; yeşil çay, taze nane ve şeker ile hazırlanır. İlk olarak yeşil çay yıkanır ve çaydanlığa konulur. Üzerine şeker ve sapları kesilmiş naneler eklenir, nane yaprakları en dibe bastırılır. Kaynar su eklenir ve 3 dakika demlenmeye bırakılır sonrasında bir bardağa çayımızdan dökülür ve hemen ardından bardak tekrar çaydanlığa boşaltılır bu işlem 3 kez yapılır. Bu esnada çayın aroması gelişmeteymiş. Özel bakır bir demilk kullanılırken, ufak özel bardaklarda içerisinde nane yaparağı konularak servis edilmektedir.
Seylan Çayı
Seylan Çayı, Sri Lanka’da dağ eteklerinde yetişen özel bir çay çeşididir. Siyah, yeşil ve beyaz olmak üzere 3 farklı çeşidi mevcut. Ülke çay üretiminde Dünya’da önemli yere sahip ve Sri Lanka’da çay müzesi bile var. Ülkenin İklim özellikleri nedeniyle yavaş yetişen Seylan çayı Tük çayına göre daha yoğun bir aroma lezzete sahiptir. Çok iyi bir antioksidan kaynağı olması nedeni ile de sağlık üzerinde ciddi yararları olan bir çay olarak biliniyor. İçerdiği tein sayesinde de metabolizmayı hızlandırırak kilo vermeye yardımcı da olmaktadır.
Doğanın bize sunduğu bitkilerde gizli bir şifa var diyebiliriz. Hepsinin ayrı özelliği, tadı ve yararı mevcut. Biz de yeni keşifleri seven insanlar olarak dünya üzerinde farklı tatları takip etmeye devam edeceğiz. Sizler de bu keşfimize Reshontheway’i takip ederek katılabilirsiniz…
Peki çay var yiyecek birsey var mi diye sorarsanız bazı yazılarımızın linkini aşağıda bulabilirsiniz…
11 Orta Doğu Mezesi – En Ünlü Mezeler Sofralarımızda
5 Akdeniz Mezesi – En Ünlü Mezeler Sofralarımızda
Sevgiler
