Sofralar Çeşitlensin! – Lezzetli 11 Orta Doğu Mezesi
Hepimizin evlerimizde olduğu bu dönemlerde, mutfaklarımızda daha fazla zaman geçirmeye başladık. Farklı tarifler, yeni lezzetler ile evimize renk geldi. Gelin birlikte mutfağımızda esintilerine fazlaca rastladığımız Orta Doğu’ ya gidelim. Basit ve lezzetli 11 tarif ile sofralarımızı şenlendirelim 🙂
Orta Doğu Mezesi
1. Falafel – 11 Orta Doğu Mezesi
Lübnan mutfağının şahı, sofralarda meze olarak yerini aldığı gibi, sokak lezzetlerinin de en başında gelen Falafel. En sık nohuttan yapılsa da, bakladan da yapılabilen vejetaryen bir ürün.
Malzemeler: 1 su bardağı nohut (1 gece suda bekletilmiş ya da haşlanmış ayıklanmış nohut ), 1 soğan, 1 diş sarımsak, 1 demet maydanoz (nane de olabilir), 4-5 dal kişniş
1 yemek kaşığı pulbiber, 1 tatlı kaşığı kimyon, 1 tatlı kaşığı karabiber, Tuz, 2-3 kaşık un
Yapılışı: Soğan ve sarımsağı biraz doğrayıp, yeşilliği dallarından ayırıp un dışındaki tüm malzemeyi rondoya koyun. Tamamen püre olmayacak ama birbirine karışacak şekilde rondadan geçirin. Elde ettiğiniz karışıma 2-3 kaşık un ekleyip yoğurun. Bu karışımı ceviz büyüklüğünde toplar yapıp, kızmış yağda köftelerinizi kızartabilirsiniz. Sağlıklısını yapmak isteyenler kızartmak yerine, 180 derece ısınmış fırında 30 dk pişirerek de yapabilir.
2. Fellah Köfte
Antakya ve Adana mutfağında neredeyse her evde yapılan, basit ve doyurucu vegan meze. Sarımsaklı köfte olarak biline bu meze, bulgurun en güzel hallerinden. Minik minik olması ile yapılışında biraz yorsa da, lezzeti buna değer 🙂
Malzemeler: 2 su bardağı ince bulgur, sıcak su (bulgurun üzerini geçecek kadar), 1 su bardağı irmik, 1 adet soğan (rendelenmiş), 1 adet yumurta, 1 yemek kaşığı domates salçası, 2 – 3 yemek kaşığı un, tuz, karabiber, kimyon, su (kıvam vermek için)
Sos malzemeleri: 5 yemek kaşığı zeytinyağı, 2 yemek kaşığı biber salçası, 1 yemek kaşığı domates salçası, 1 domates, 5 diş sarımsak, ½ su bardağı su, tuz, karabiber
½ bağ maydanoz ( üzeri için ince kıyılmış)
Yapılışı: Bir karıştırma kabına aldığınız bulgurun üzerine, bulguru geçecek kadar sıcak su koyun ve şişmesi için üzerine bir kağıt havlu koyup, bekletin. Bulgur şiştikten sonra diğer malzemeleri ekleyip, hepsini birlikte köfte kıvamına gelene kadar yoğurun.
Çok katı olursa ara ara su veya sıvı olursa ara ara un ilavesi yaparak kıvamı ayarlayabilirsiniz. Fındık büyüklüğünde yuvarlak köfteler yapıp parmağınızla ortasına bastırıp şekil verebilirsiniz. Köfteler hazır olunca kaynayan suda haşladıktan sonra süzüp servis tabağına alabilirsiniz.
Sos için; Ocağa aldığınız tavaya, zeytinyağını ekleyip, ısıtın. İçerisine malzemeleri ekleyip pişirebilirsiniz.
Hazır olan köftelerin üstüne, sosu dökü iyice harmanlayın. En son ince kıyılmış maydonozlar ile servis edebilirsiniz.
3. Tarçınlı Köfte (Kifta Lil Atfaal)
Geleneksel bir Libya yemeği. Kuzu kıyması, soğan ve tarçınla hazırlanıp, yanında pilav ve salatayla servis edilen favori Orta Doğu lezzetlerinden.
Malzemeler: 500 gr kuzu kıyması, 2 adet soğan( ince doğranmış), ½ yemek kaşığı toz tarçın, ½ çay kaşığı karabiber, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, 2,5 su bardağı sıcak su
Yapılışı: Bir kapta; eti, soğanları, tarçını ve karabiberi iyice karıştırın. Karışımdan küçük köfte topları oluşturup kenara koyun. Geniş bir tavaya tuzu ve yağı koyun, üzerine sıcak suyu ilave edip karışımı kaynatın. Kaynayınca köfteleri ilave edip yaklaşık 25 dakika kadar pişirin.
4. Tel Şehriyeli Kahvaltı (Balaleet)
Kahvaltıda şehriye yemek kulağa her ne kadar değişik gelse de, kendisi Birleşik Arap Emirlik’ lerinin en favori lezzetlerinden. Geleneksel tel şehriye kahvaltısına bakalım hep birlikte.
Malzemeler: 2 su bardağı tel şehriye, 2 yemek kaşığı tercih ettiğiniz bir yağ, 2 yemek kaşığı tereyağı + 2 yemek kaşığı tercih ettiğiniz başka bir yağ karışımı, 2/3 su bardağı şeker, 2 yemek kaşığı toz kakule, 2 fiske safran, 1/2 su bardağı gül suyu, tuz, karabiber
Yapılışı: Geniş bir kapta, tel şehriye için yeteri kadar suyu kaynamaya koyun. Bu sırada, bir wok tavasında veya büyük bir tavada 2 yemek kaşığı yemeklik yağı ısıtın ve üzerine tel şehriyeyi ekleyin. Şehriyenin yanmaması için pişerken bir yandan tahta bir kaşıkla sürekli karıştırın. Şehriye altın sarısı rengi alınca tavayı ocaktan alın. Kaynayan suya tel şehriyeleri atın ve 3-4 dakika pişirip süzün ve tekrar tenecereye koyun. Ayrı bir kapta yağ karışımını ısıtın şeker, kakule tozu ve gül suyunu ilave edin. Şekeri eriyene kadar pişirip ardından pişmiş şehriyelerin üzerine dökün. Geniş bir servis tabağına tel şehriyeleri yayıp üzerine omleti yerleştirerek servis yapabilirsiniz.
5. Foul Mudammas – 11 Orta Doğu Mezesi
Bakla tanelerinden yapılan, genelde kahvaltıda veya öğle yemeğinde yenilen meşhur Mısır yemeği Foul Mudammas. Yapımı kolay bir tarif olan foul mudammas vegan beslenenler için de besleyici ve güzel bir seçenek.
Malzemeler: 500 gr bakla, 6 diş sarımsak (akşamdan ıslatılmış), 1 demet maydanoz, 2 adet limonun suyu, 3 çay kaşığı kimyon tohumu, 1/2 su bardağı dilimlenmiş vişne veya doğranmış domates, tuz, karabiber
Yapılışı: Sarımsakları soyup bıçağın düz tarafıyla üzerilerine bastırarak ezin. Maydanozları doğrayın. Küçük bir tavada, kimyon tohumlarını keskin kokusu açığa çıkana kadar kavurun. Ardından bir havana alıp dövün. Geniş bir tavaya veya tencereye zeytinyağını döküp sarımsakları ve kimyonu koyun ve 1 dakika kadar sote edip suyu süzülmüş baklaları ilave edin. Üzerini kapatacak kadar su ekleyip kapağını kapatın ve baklalar yumuşayana kadar, yaklaşık 1 saat pişirin.
Pişen baklalaları süzün ancak suyunu atmayın. Baklalar biraz soğuyunca kabuklarını ayıklamaya başlayın. Bakla tanelerini baklaları pişirdiğiniz suyun içine atıp kabukları çöpe atın. İçinde bakla tanelerinin olduğu suyu tekrar kaynatın ve patates ezicisi gibi bir alet kullanarak bakla tanelerini hafif püre haline getirin. Maydanoz, limon suyu ve domatesleri ekleyip ara sıra karıştırarak kısık ateşte biraz daha pişirin. Son olarak, tuz ve karabiberle tatlandırıp pita ekmeği ile servis yapabilirsiniz.
6. Müceddere
Arap mutfağına özgü mercimekli bulgur pilavı. Arap mutfağındaki yeri öyle büyük ki, bu yemekle ilgili sözler bile var. Doğu Arap dünyasında “Aç bir adam müceddere için ruhunu satabilir” sözü bu yemek için söylenmiş mesela. Hep birlikte, bu temel ve geleneksel yemeğe bakalım öyleyse.
Malzemeler: 1/2 su bardağı zeytinyağı, 1 adet orta boy kuru soğan( ince kıyılmış), 1 su bardağı mercimek, 6 su bardağı su, 1/2 su bardağı uzun taneli pirinç (iyice yıkanmış ve süzülmüş), 1 çay kaşığı kimyon, 2 adet orta boy soğan (doğranmış)
Yapılışı: Bir tavaya zeytinyağının yarısını koyup yağı ısıtın ve doğradığınız soğanları yumuşayana kadar kızartın. Üzerine mercimekleri ve suyun yarısını ilave edin. Su kaynayınca ocağı kısın ve üzerine kapak örtüp 15 dakika kadar kısık ateşte pişirmeye devam edin. Ardından pirinci ekleyin, ara sıra karıştırarak ve suyunu çektiyse azar azar su ekleyerek 15 dakika daha pişirin. Mercimekler kırılıp püre kıvamına geldiğinde ve pirinçler şiştiğinde yemek hazır demektir. Üzerine kimyon serpiştirin ve iyice karıştırın. Kalan zeytinyağını ısıtın ve doğranmış soğanları karamelize olana kadar, kısık-orta ateşte 5-8 dakika pişirin. Üzerini soğanlarla süsleyip oda sıcaklığında servis yapabilirsiniz.
7. Yoğurtlu Kabak Dolması (Kousa Mihshi Bi Laban)
Lübnan, Suriye ve Ürdün bölgesinden gelen; Türk mutfağındaki kabak dolmasına benzese de ufak tefek farklılıkları da olan nefis geleneksel bir yemek. Hatay mutfağında da yer alan bu yemek biraz zahmetli olsa da, oldukça lezzetli.
Malzemeler: 1 kg boyları birbirine yakın kabak, tuzlu su, 1 adet orta boy soğan(ince doğranmış ), 1 yemek kaşığı tuzsuz tereyağı, 1 yemek kaşığı çam fıstığı, 250 gr dana kıyma, 1/4 su bardağı kısa taneli pirinç, 1/2 çay kaşığı yenibahar, taze karabiber, kanola yağı (dana kıyma ne kadar yağsızsa o kadar fazla ekleyebilirsiniz), 1,5 su bardağı soğuk su, keçi yoğurdu, 2 diş sarımsak (dövülmüş), 1 çay kaşığı kuru nane
Yapılışı: Kabakları iyice yıkayın ve ucundaki kök kısmını kesin. Kabakların içini oyup, tuzlu suda 10 dakika bekletin. Bir tavada tereyağında soğanları pembeleşene kadar pişirin. Ardından çam fıstığını ilave edip ara sıra karıştırarak 10 dakika daha pişirin. Bir kapta; kıyma, pirinç, yenibahar, 1 çay kaşığı kadar tuz, karabiber ve eğer kıyma yağsızsa kanola yağını karıştırın. Tavadaki karışımı hazırladığınız kıymalı karışıma ilave edip karıştırın. Hazırladığınız karışımı kabakların içine doldurun.
Kabakları geniş bir tencereye kat kat dizin ve her katın üzerine tuz serpiştirin. Su ilave edip kabakların en üstüne bir tabağı ters çevirerek koyup kısık ateşte yaklaşık 1 saat pişirin. Diğer taraftan yoğurdu ısıtın ve kaynamaya başlayınca dövülmüş sarımsağı da ekleyip 2 dakika daha pişirip ocaktan alın. Kabaklar pişince, kabakların üzerindeki tabağı kaldırın, sarımsaklı yoğurdu kabakların üzerine döküp orta ateşte 10 dakika daha hafifçe kaynanaya kadar pişirip altını kapatın. Ardından kuru naneleri serpiştirin. 10 dakika dinlendirip patates püresi veya buharda pişmiş pirinç eşliğinde sunabilirsiniz.
8. İran Usulü Erişte Çorbası (Asheh Reshteh)
Reshteh Farsça’da erişte anlamına geliyor. İran eriştesi düz ve fettucine’yi andıran bir erişte çeşidi. Aynı zamanda, bu İran çorbası iyi talih ve başarıyı sembolize ediyor.
Malzemeler: 4 adet orta boy soğan, 2 diş sarımsak, 450 gr nohut-barbunya-mercimek karışımı, 1 demet kadar pırasa-kişniş-kereviz-dereotu-maydanoz-ıspanak karışımı, 230 gr rişte, peynir altı suyu, ayçiçek yağı
Yapılışı: Önceden: Soğanlardan birini küp küp doğrayın. Diğer üçünü dilimleyin. Pırasa, kişniş, kereviz, dereotu, maydanoz, ıspanakları ince kıyın. Nohut, barbunya ve mercimeği önceden pişirin veya konserve ürün kullanın. 5 su bardağı su kaynatın. Bir tencereye ayçiçek yağını koyup orta ateşte ısıtın. Küp doğranmış soğanları, iki diş sarımsakla beraber yağa ilave edin ve saydamlaşana kadar kızartın. Nohutları, barbunyaları ve mercimekleri tencereye ilave edin. Yeterince tuz ve zerdeçal ilave edip karıştırarak birkaç dakika daha pişirin.
Pırasa, kişniş, dereotu, maydanoz ve ıspanağı katıp karıştırmaya devam edin. Karışımın üstünü örtecek kadar kaynar su koyun. Su kaynayana kadar pişirin, ardından kısık ateşe getirin ve 10-15 dakika daha pişirin. Erişteleri tencereye ilave edin ve kısık ateşte pişirmeye devam edin. Küçük bir tencereye yağı ve dilimlenmiş soğanları koyup soğanlar altın sarısı rengi alana kadar pişirin. Yemeği bir kaseye koyup üzerine kızarmış soğanlar ve erişteyi dökerek servis yapın.
9. Pers Usulü Tas Kebabı – 11 Orta Doğu Mezesi
Bölgelere göre farklı şekilde hazırlanan tas kebabının temel prensibi aynı aslında; et veya tavuk üzerine çeşitli sebzeler serpiştirilip üzerlerine domates sosu dökülerek pişiriliyor. İran usulü bu tas kebabı da ufak farklılıkları ile karşımıza çıkıyor.
Malzemeler: 2 adet soğan, doğranmış 1 adet pırasa, iri doğranmış 3 adet kereviz sapı, iri doğranmış 1 adet bütün tavuk (derisi soyulmuş ve 8 parçaya bölünmüş), 1 çay kaşığı zerdeçal, 1 çay kaşığı limon tuzu, tuz, karabiber, 2 adet havuç,1 adet yeşil biber,8 adet mantar, 3 adet orta boy patates (soyulmuş ve kalınca levha şeklinde dilimlenmiş), 1/2 adet küçük balkabağı (soyulmuş ve iri doğranmış), 1 adet büyük patlıcan, küp şeklinde doğranmış 200 gr kuru erik, 2 yemek kaşığı domates salçası, 400 gr ince doğranmış domates, 1 yemek kaşığı zeytinyağı, 1 su bardağı su
Yapılışı: Fırını önceden 190 dereceye ısıtın. Derin bir fırın kabının dibine, doğranmış soğanları, pırasaları ve kerevizleri bir katman halinde yayın. Üzerine tavuk parçalarını yerleştirip üzerine baharatları serpiştirin. Kalan sebzeleri ve kuru erikleri tavuk parçalarının üzerine eşit şekilde yayın. Bir kapta, domates salçası, küçük doğranmış domatesler, zeytinyağı ve 1 bardak suyu karıştırın. Hazırladığınız karışımı fırın kabındaki tavukların ve sebzelerin üzerine dökün. Pişirme kabının üzerini folyoyla kapatıp yaklaşık 1 saat 10 dakika pişirin. Yanında sıcak ekmekle servis yapabilirsiniz.
10. Baghali Polo Pilavı
İran yemeklerinin en temel malzemesi genel olarak ne diye sorsanız herhalde cevap pirinç olur. Bizdeki pirincin aksine onların ki daha kuru ve daha tane tane oluyor. Üstelik safran ile de ayrıca tatlandırıyorlar. Sadece safran ve tereyağı ile yapılıyorsa buna chelo (çelo), çeşitli lezzetler ile de sunuluyorsa buna polo deniliyor. Baghali polo da bazen meyveyle, bazen et ile, bazen de fasulye ile servis ediliyor. Tamamen size kalmış. İran’ın geleneksel ve meşhur yemeklerinden biri. İran’a özgü koyun eti ve pirincin en özel hali.
Malzemeler: 1 su bardağı dereotu, 10 bardak su, 2 çay kaşığı tuz, 4 su bardağı basmati pirinci, 1 kg fasulye, 2 diş sarımsak, taze soğan, 1 çay kaşığı safran, biraz karanfil, 4 çay kaşığı zeytinyağı
Yapılışı: Pirinci bir dakika soğuk su ile durulayın ve süzün. Daha karıştırma kabına dökün ve soğuk suyla kaplayın. Bu şekilde 90 dakika bekletin. Daha sonra pirinci bir kevgir yardımı ile alın. Bir tencerede, 3 lt suyu kaynatın. Sonra içine, pirinç, fasulye ve tuzu ekleyip karıştırarak birlikte 8 dakika orta ateşte kaynatın. Pişirme sırasında pirinci periyodik olarak karıştırın. 8 dakika kaynatıldıktan sonra, karışımı süzüp, ılık suyla durulayın.
Taze doğranmış dereotunu pirinç karışımına ekleyin. Daha sonra; zeytinyağı
ve safranın yarısını pirinç karışımı ile karıştırın. Tencereye aldığınız tüm karışımı 1 kaşık zeytinyağı ile kısık ateşte tencere kapağı ile tencere arasına kalın bir kağıt havlu veya havlu koyarak pişirin (havlunun ateşten yanmamısına dikkat edin lütfen). Kalan safranı da ekleyerek pilavınızı demlenmeye bırakabiirsiniz. Bu şekilde 45 dk kalması pilavınızın kıvamını daha iyi hale getirecek. Altını kapatarak bir 10 dk daha demlendikten sonra sıcak servis edebilirisniz.
11. Katar Usulü Cheesecake (Esh asaraya)
Son olarak, tatlı bir kapanış yapmak adına Arap usulü cheesecake sizlerle. Katar’ın lezzetli ve geleneksel tatlısı Esh asaraya.
Malzemeler: 6 adet bayat ekmek, 1/2 su bardağı su (şurup için), 2 damla gül esansı, 3 yemek kaşığı şeker (krema için), 2 su bardağı kaymak, ufalanmış antep fıstığı (süsleme için)
Yapılışı: Ekmeklerin kahverengi kabuklarını ayırıp kalan kısımları bir fırın kabına ufalayın. Fırını 175 dereceye ısıtın ve kabı fırına koyup ekmekler hafif kahverengileşinceye kadar pişirin. Kaymak ve şekeri yumuşak kıvama gelene dek çırpıp kenara koyun. Küçük bir tencerede, şeker eriyene ve şurup kıvam alana dek kaynatın. Gül esansı ekleyin. Fırınlanmış ekmekleri kaynayan şeker şurubuna ekleyip iyice karıştırın. Şeker karamelize olmaya başlayana ve ekmeğin rengi altın sarısı olana kadar pişirmeye devam edin. Bir kaseye, ekmek kırıntılı şurubu döküp bir katman oluşturacak şekilde üzerine bastırın. Ardından krema ve şekerli karışımı bu katmanın üzerine yayın. Üzerlerine ufalanmış antep fıstıklarını serpiştirip servis yapabilirsiniz.
Mutfağımıza benzeyen mutfakalara minik bir yolculuğa çıktık hep birlikte. Kimisi daha zorlu kimisi oldukça kolay tarifleri denemek için iyi bir zamandayız sanırım.
Afiyet olsun!
Mutfak ile ilgili diğer yazılarımızı da ilgilenenler için şuraya bırakıyorum.
En Ünlü Salatalar Sofralarımızda – Dünya Mutfağından 6 Lezzetli Salata
Yulaf Tarifleri – Karantinada Sağlıklı Beslenme
Karantinada Mutfak – Hem Sağlıklı Hem Lezzetli Atıştırmalıklar #EvdeKal
Kahve Severler Buraya – Evde Kahve Demleme Yöntemleri / #evdekal
Sağlıkla kalın, ama mecbur olmadıkça dışarı çıkmayarak evde kalın. #evdekal
Sorularınız ve ayrıntılı bilgi talepleriniz için bana ulaşabilirsiniz. melisderyaokur
Sağlıkla kalın, güzel günlere…
Melis
2 yorum
Çok iştah açıcı bir yazı olmuş tebrikler
Sağolun efendim 🙂