İstanbul’un tarihi kemerlerini hepimiz biliriz ancak bir de bu kemerlerin bağlandığı İstanbul’un Tarihi Bentleri olarak bilinen Osmanlı Dönemi yapıları vardır. Zaten Belgrad Ormanı büyüklüğü ve çeşitliliğiyle insanı kendine hayran bırakıyor ancak Belgrad Ormanı’nın içinde yer alan ve Osmanlı Dönemi’nden kalan bu yapılar ormanın doğasıyla bir bütün oluşturmuş durumdadır.
İstanbul’un tarihi bentleri toplamda 7 adet olup bunlar yapılırken sadece işlevselliği değil mimarisi de düşünülmüştür. Osmanlı Dönemi’nde kuzey ormanlarındaki suların şehre taşınmasını sağlayan, aslında Roma Dönemi’nden Osmanlı’ya kalan ve fetihle birlikte onarılan bentler su sisteminin en önemli yapılarındandı. Haliyle heybetli görüntüleriyle dikkat çeken bu yapıları yakından görmek için yola koyulduk. Hem ormanın içinde doğa yürüyüşü hem de tarihi eserleri görmek amacıyla çıktığımız yoldan oldukça da keyif aldık. İstanbul’da yaşayanlar için güzel bir hafta sonu aktivitesi olacağını düşünüyorum. Kısa kısa detaylarıyla da biraz bahsetmek istedim.
Osmanlı Dönemi’nin Meşhur 7 Bendi
Bazı kaynaklara göre Kanuni Sultan Süleyman, Sırbistan-Belgrad Seferi’nden dönerken getirdiği savaş tutsaklarını bizim Belgrad Ormanı olarak bildiğimiz bölgeye yerleştirmiştir. Halk da zamanla buraya Belgrad adını vermiştir. Belgrad Köyü’nde yaşayan bu halk, bir süre sonra İstanbul’un suyunu kirlettikleri gerekçesi ile bu alandan şimdi Bahçeköy olarak bildiğimiz yere taşınmışlardır. Belgrad Ormanı, kemerleriyle birlikte İstanbul için önemli bir su taşıma görevini üstlendiğinden böyle bir önlemin alınmış olması durumu bana gerçekçi gelmektedir.
Tarihi bentleri Osmanlı Dönemi’nde koruyan ve bakımı yapan kişilere Su Yolcuları denmekteydi. Su Yolcuları, tüm gün sorumlu oldukları bentlerin çevresinde gezinerek işleyişin sorunsuz devam etmesini sağlıyorlardı. Bu da bir kez daha gösteriyor ki bentler o dönemki şehir sisteminde önemli bir yere sahiptir.
Büyük Bent
Bahçeköy Kemeri (I. Mahmut Kemeri) ile başlayan hattı izlediğimizde temeli Roma döneminde atılmış olan, Kanuni Sultan Süleyman tarafından tamir ettirilmiş ve ardından sırasıyla III. Ahmet ve I. Mahmut dönemlerinde yeniden yaptırılmış Büyük Bent ile karşılaşılmaktadır.
Büyük Bendi Sultan Mahmut Bendi, Topuzlu Bent ve Valide Sultan Bentleri izlemektedir.
Sultan Mahmut Bendi
Özellikle Sultan Mahmut Bendi son zamanlarda dizilerde veya filmlerde karşımıza çıkan, etkileyici mimarisiyle dikkat çeken bir yapıdır. Sultan II. Mahmut tarafından 1818 yılında yaptırılmıştır. Bendin tam ortasında Kirazlıbent Kitabesi bulunmaktadır.
Topuzlu Bent
Topuzlu Bent yani diğer adıyla Sultan Ahmet Bendi 1619 yılında yapılmıştır. Adından da anlaşılacağı üzere yapıda topuzlar yer almaktadır. Topuzlu Bent, Türkiye’nin ilk barajı ünvanını da taşımaktadır.
Valide Sultan Bendi
Arabacı Mandıras Deresi’nin üzerinde yer almaktadır ve bendin tam ortasında Valide Sultan Kitabesi bulunmaktadır. Mihrişah valide Sultan tarafından 1797 yılında yaptırılmıştır.
Karanlık Bent
Kömürcü Bendi olarak da bilinen Karanlık Bent 1620’de inşa edilmiştir. Diğer bentlere göre daha sakindir. Bunun sebebi de ulaşımının diğerlerine göre nispeten daha zor olmasından kaynaklıdır.
Ayvat Bendi
III. Mustafa (Ayvat) Bendi adından da anlaşılabileceği gibi Ayvat Deresi’nin üzerinde yer almaktadır. 1765 yılında Sultan III. Mustafa tarafından kullanıma açılmıştır.
Kirazlı Bent – İstanbul’un Tarihi Bentleri
Bentin bulunduğu alan aynı zamanda Kirazlıbent Tabiat Parkı’nda yer almaktadır. Belgrad Ormanı’nda kısa bir yürüyüşten sonra ulaşılabilir durumdadır.
Önemli Bilgiler;
- Bentlere ulaşım Belgrad Ormanı’nın içinden olmaktadır.
- Araçla girişler ücretlidir. Belli noktalara kadar aracınızla ulaşabilirsiniz ancak sonrasında güzel bir doğa yürüyüşü ile devam etmeniz gerekmektedir.
- Ormanın girişinde ve yol ayrımlarında tabelalar hangi bente gitmek istiyorsanız sizi yönlendirmektedir.
- Bentlerin hepsi demir kapılar ile halkın girişine kapatılmıştır. Ancak patika yollardan oldukça yakınlarına ulaşılabilmektedir.
- Outdoor kıyafet ve ayakkabı seçmek sağlıklı olacaktır.
Belgrad Ormanı gibi İstanbul’un diğer doğal ve sakin noktaları için İstanbul’da Sonbahar Noktaları adlı yazımıza bakmanızı öneririm.
Diğer yazılarım için buraya, Instagram hesabım için ise buraya bakabilirsiniz
