İstanbul’daki Tarihi Mahalleler |
Hafta Sonu Gezi Rehberi Bölüm 3
hafta sonu gezi rotamıza kaldığımız yerden devam edelim. En son Karaköy’de noktaladığımız gezimize, Galata Köprüsü üzerinde tramvaya binerek Sultan Ahmet durağında inip, buradan Küçük Ayasofya Mahallesi’nin hemen aşağısında sahil kısmında bulunan Cankurtaran ve Çatladı Kapı semtlerini tanıyarak devam ediyoruz.
Küçük Ayasofya Camii
Küçük Ayasofya Camii, İstanbul’un Küçük Ayasofya semtindeki cami. Bizans (Doğu Roma) İmparatoru I. Justinianus ve karısı Theodora tarafından 527-536 yılları arasında Aya Sergios ve Bachos Kilisesi (Modern Yunanca: Eκκλησία τῶν Άγίων Σεργίου καί Βάκχου ὲν τοῖς Ὸρμίσδου) adıyla yaptırılan kilise 1497’de sultan II. Beyazıt Topkapı Sarayı Darüssaade ağası Hüseyin Ağa döneminde camiye çevrilmiştir.
Temelinde 3 metreye 1,8 metrelik blok taşlar kullanılmıştır. 8 köşeli ana kubbesi bulunmaktadır. İstanbul’un en eski Bizans Dönemi yapısı olarak bilinir. Bahçesinin güney kısmında 24 odalı geniş bir bahçesi ve ortasında şadırvanı olan Hüseyin Ağa Medresesi yer alır. Medrese Yesevi Vakfı tarafından restore edilmiş ve Türk el sanatlarının hizmetine verilmiştir. Yakınında Kesikbaş Hüseyin Ağa türbesi yer alır.
Yapı 1836 ve 1956 yıllarında iki onarım görmüş, muhtelif kurşun ve sıvaları yenilenmiş, tek minaresi önemli ölçüde onarılmıştır.
Söylencelere göre kilise ismini I. Anastasius’un Doğa Roma İmparatoru olduğu zamanda gerçekleşen bir olaydan alır.
I. Anastasius devrinde imparatora karşı bir toplumsal ayaklanma gerçekleşir ve bu isyana I. Justinianus’un da adı karışır. Bunun üzerine, I. Justinianus imparator tarafından idam cezasına çarptırılır mamafih hükümün gerçekleşeceği sabahtan önceki gece Aziz Sergius ve Aziz Bacchus imparator I. Anastasius’un rüyasına girerler ve I. Justinianus’un lehinde tanıklık ederler. Bu rüya yahut görü imparatora, verilen hükmün hakkaniyeti üzerine tekrar düşünmesine sebebiyet verecek derecede tesir eder. I. Anastasius verdiği karardan vazgeçerek I. Justinianus’u bağışlar. I. Justinianus tahta çıktıktan sonra, I. Anastasius tarafından hayatının bağışlanması kararına mucip olan Azizlere şükran borcunu ödemek için bir adak kilisesi olarak Aziz Sergius ve Aziz Bacchus adına halihazırda Küçük Ayasofya Camii olarak hizmet veren kiliseyi inşa ettirir. Kaynak
Küçük Ayasofya Mahallesi
Fatih ilçesini tarihi mahallelerinden bir tanesidir. Adını sınırları içinde bulunan Küçük Ayasofya Camii’nden almaktadır. Denilen gibi küçük de değildir. Çatladı Kapı ve Kadırga Limanı arasında yer alan bir mahalle olma özelliği taşımaktadır.
Balık lokantalarıyla ünlü Kumkapı’dan Küçük Ayasofya’ya uzanan Kadırga Limanı Caddesi, İstanbul’un eski ve tarihî miras yönünden en zengin caddeleri arasından geçer. Roma ve Osmanlı eserleri ile dolu bir mahalledir burası.
İstanbul’un birçok eski semti gibi kötü talihine uzunca süre boyun eğse de, Küçük Ayasofya’da işler 1990’dan sonra değişmeye başlamış. Bir çok tarihi binaları restore edilerek Sanat merkezi, Ebru sanat evi, Ahşap atölyeleri, El sanat atölyeleri açarak kullanılmaya halen devam edilmekte. Mahalledeki bu değişim ile belediye tarafından Caddenin kaldırımları yenilenmiş, asfalt kazınmış ve kırmızı taşlar döşenmiş. Ve giriş-çıkışa konan tabelayla Küçük Ayasofya Caddesi’nin el sanatları çarşısına dönüştürüldüğü ilan edilmiş.
Cankurtaran Mahallesi
Cankurtaran, İstanbul’un Avrupa Yakası’nda bulunan Fatih ilçesine bağlı 57 mahalleden biridir. Tarihî yarımadanın en uç noktasını teşkil eden mahalle, Topkapı Sarayı’nı sınırları içinde barındırmaktadır.
Mahalle, Bukoleon Sarayı’ndan kalma yüksek duvarların 1509 Büyük İstanbul Depremi’nde Marmara Denizi’nde oluşan ve beş metreye kadar yükseldiği söylenen tsunami dalgalarını engellemesinden ötürü halk tarafından “cankurtaran” olarak adlandırılmıştır.
Cankurtaran, İstanbul’un Avrupa yakasında sahil yolunda, Sultanahmet Camii ve Ayasofya arasında yoldan denize doğru aşağı gittiğinizde karşınıza çıkan tarihi yarımadanın Marmara Denizi kıyısındaki tarihi ve turistik semtlerinden biridir. Kaynak
Cankurtaran’da gezip görülebilecek yerler arasında Türk Sanat Müziğinin en büyük bestecilerinden birisi olan Dede Efendi Müzesi, İshak Paşa Camii ve sahil surları başta gelir.
Ayrıca, Türk sinemasının ünlü oyuncusu olan Erol TAŞ’ın kahvesi ’de burada bulunmaktadır. Şimdilerde eski halin ’den tek farkı Yarı müze olarak işlev gören mekan da oturup bir şeyler de içebilirsiniz. Ve bir diğer mekan önerisi Cankurtaran sosyal tesisleri sahilde olduğu için deniz manzarasına karşı yemek yiyip çayınızı içebilirsiniz.
Çatladı Kapı Semti
Çatladı kapı, İstanbul’un Avrupa Yakası’nda bulunan Fatih ilçesinde bir semttir. Bir semt olduğundan Küçük Ayasofya mahallesinin sınırları içinde kalır. Bir kıyı semti olan Çatladı Kapı, Ahır Kapı ve Kadırga semtleri arasında yer alır. Semtin adının, 1532 İstanbul depreminde semtten bulunan surlarda büyük bir çatlak oluşmasıyla yerleştiği söylenmekte.
Kennedy Caddesi üzerinde kurulu olan bu semtin her köşesinde tarihi yapı ve doğal güzellik görmek mümkündür. Tarihi tren köprü alt geçitleri ile de oldukça görülmesi gereken yerlere sahip, Bir başka özelliği de. Avrasya Tüneli, Çatladı Kapı semtinde başlamış olmasıdır.
Sizin için çok güzel bir rota olabilecek diğer yazıma buradan ulaşabilirsiniz: Eskişehir Sivrihisar
Ayrıca hafta sonu İstanbul’da yapabileceğiniz diğer rotalar için bu yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Sokak Sokak Beyoğlu | Eski İstanbul Gezi Rehberi
İstanbul’da Bahçeleriyle Ünlü Milli Saraylar | 6 İstanbul Sarayı
Yedikule’den Samatya’ya Adım Adım Tarihi Yarımada ! | İstanbul’da Turist Oluyoruz!
Sevgilerimle, Çiğdem