Hıdırellez Ritüelleri | Hıdırellez Nedir?
b ahar aşktır, renktir, umuttur, yeni bir uyanıştır, doğanın canlanmasıdır. Baharın gelişini kutlamak hepimiz için ayrı bir coşkudur. Bunun en güzel şekli de Hıdırellez şenlikleri olmuştur. Hep beraber ateşin üzerinden atlayamasak bir araya gelemesek de, bahar bizler için her zaman umut olamaya devam edecek.
Hıdırellez Nedir?
Hızır ve Hıdırellezin kökeni hakkında çeşitli fikirler ortaya atılmıştır. Bunlardan bazıları Hıdırellezin Orta Asya, Ortadoğu ile Anadolu kültürlerine ait olduğu; bazıları ise İslamiyet öncesi Orta Asya Türk kültür ve inançlarına ait olduğu yolundadır. Hıdırellez Bayramı’nı ve Hızır düşünüşünü tek bir kültüre mal etmek olanaksızdır. İlk çağlardan itibaren Mezopotamya, Anadolu, İran, Osmanlı itibâriyle Balkanlar ve hatta bütün Doğu Akdeniz ülkelerinde bahar ya da yazın gelişiyle belli başlı sevinç kutlamaları yapılmaktadır. Kimi yazılı eserler bu tipteki en eski ritüellerin milattan evvel Mezopotamya’daki Ur şehrinde yapıldığını göstermektedir. Kışın bitişiyle “Tammuz” ismi altında kutlanan bu ritüeller Mezopotamya ovasını sulayan Fırat ve Dicle nehirlerinin uyaran gücünü temsil etmektedir. Hıdırellez
Hızır Duası
Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.
Peki bugün neler yapılır? Nasıl ritüeller vardır? İşte birkaç örnek..
Hıdırellez Kutlamaları Nerede Yapılır?
Hıdrellez kutlamaları, Anadolu’da halk tercihen beyaz elbiseler giyerek gün doğmadan önce yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılmaktadır. Bu gibi yerlere bu nedenle Hıdırlık denildiği de olur.
Hızırın Yeryüzünde Dolaştığna Inanılır
Bu gece Hızır’ın yeryüzüne indiği ve birçok yerde dolaştığına inanılır. Ve dolaştığı yerlere bereket getirdiği düşünüldüğü için bu gece para keselerinin ağızlarının açık bırakılır. Eğer Hızır’a dua ederseniz size para getirebileceğine inanılır.
Baht Açma Töreni Düzenlenir
Talih ve kısmet açtırmak isteyen genç kız ve kadınlardan yüzük, küpe gibi eşyalarını çömleğe atmaları istenir ve çömleğin üzerine su eklenerek ağzı kapatılır. Hıdrellez’de baht açma törenleri oldukça yaygın olarak uygulanır.
Hıdırellez Zamanı Taze Bitki Ve Taze Kuzu Eti Yenir
Hıdrellez zamanı baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti vardır. Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılır. Bugünde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşip güzelleşileceğine inanılır.
Fasulye ve Nohut Toprağa Gömülür
Bolluk ve bereketin artması için de yedi fasulye ve 7 nohut tanesinin toprağa gömülmesi gerekir. Evin bereketini artırmak için de sabah erkenden kalkıp kapıların açılması gerekir. Bu şekilde yoldan geçenler eve misafir olarak davet edilirler.
Yoğurt Mayalama Geleneği
Yörük köylerinde bir yıllık yoğurt mayası, Hıdırellez ve bu günü takip eden 2 gün süresince sabah ezanı ile tan ağarması arasındaki sürede doğadaki bitkilerin üzerinden toplanan çiy tanelerinden sağlanır. Bir başka ritüel ‘de Maya katılmadan yoğurt yapılır. Mayalama sıcaklığındaki sütün içine besmeleyle bir tahta kaşık konur. Bu şekilde elde edilen maya bir yıl kullanılır ve gelecek yıl tekrar değiştirilir.
Hızır Sopası
Bazı yerlerde hastalıklar, ağrılar için şifa olduğuna inanılan Hızır Sopası geleneği vardır. Bu sopa ağrı-sızı olan yerlere vurulursa ağrıların geçeceğine inanılır.
Ateş Üzerinden Atlanır
Bu ritüelin temeli ateşin insanları nazar ve hastalık gibi kötülüklerden koruduğuna olan inanılmasıdır. Ateş yakma ve üstünden atlama da Hıdırellez’in en eğlenceli kısmıdır.
Gül Ağacı Dileği
Hıdırellez gelenekleri arasında en yaygın olanı gül ağacı altına dilek dilemektir. Bu gelenek Hıdırellez akşamında yani 5 Mayıs 2021 akşam ezan vakti gerçekleştirilir. Dilekler bir kağıda yazılıp asılabileceği gibi şekil olarak da gül ağacının altına çizilebilir. Ev isteyen ev resmi, araba isteyen araba resmi çizebilir. Hıdırellez sabahı da ilk iş gül ağacının dibine gidilir ve o notlar alınıp suya bırakılır.
Bir diğer dilek dileme biçimi de gül ağacına para asmaktır. Asılan paralar ve dilekler 6 Mayıs sabahı erkenden geri toplanır. Para cüzdana konulur ve yıl boyunca o para harcanmaz. Hıdırellez parası kişiye o yıl boyunca darlık çekmez..
Hıdırellez’de Neler Yapılmaz?
5 Mayıs akşamı evlenme çağına gelmiş kızlara bulaşık yıkattırılmaz. Hıdırellez günü, hiçbir yeşil dalından koparılmaz. Yine Hıdırellez bitene kadar (6 Mayıs ikindi saati) çalışılmaz.
Tüm dilekleriniz kabul olsun ..
Sevgilerimle
Çiğdem
İlkbahar rotaları yazımız için: 8 Rota
insta.. @cgdm.ky tık tık 🙂
