Bali’de Ne Yenir?
Endonezya, Bali’de Ne Yenir?Dünya’nın en güzel coğrafyalarından birine sahip. İklim olarak da yılın 12 ayı sıcak, nemli ve dönem dönem yağışlı tropikal iklime sahip. Hal böyle olunca sebze meyve çeşitleri açısından da oldukça zengin bir çeşitliliğe sahip. Her ne kadar ülkenin nüfususun çoğunluğu Müslüman olsa da özellikle Bali’de ciddi bir Budist ve Hristiyan nüfusu var. Buna etnik kimliklerdeki farklılıklar da eklenince; Bali, yemek kültürü açısından oldukça farklı ve çeşitliliğe sahip bir yer haline gelmiştir. İşte ” Bali’de Ne Yenir? “diye merak edenler için 10 farklı lezzet. Öncesinde Bali‘ye yapacağınız seyahati planlamak için paylaştığım yazıya bir göz atın derim. Bali Seyahat Rehberi
1- Nasi Ayam / Nasi Campur
Bali‘deki en güzel yemek sunumlarından biri eşliğinde birçok farklı yemeğin küçük porsiyonlarla sunulduğu menü. Restorandan restorana değişen bir menü ama ana bileşenleri; pilav – tavuk sote çeşitleri – sebze soteleri – küçük baharatlı soslar ve börek şeklinde servis ediliyor. Endonezya dilinde Nasi – pirinç, Ayam – tavuk, Campur da karışık anlamına geliyor.
2- Bebek / Ayam Betutu
Betutu Endonezya‘nın ikonik yemeklerinden. Baharatlarla içi doldurulmuş tavuk ya da ördek etinin muz kabuklarına sarılarak 6-7 saat boyunca kömür ateşinde pişirilmesi ile hazırlanır. Sonucu tahmin edersiniz ki kolayca kemiklerinden ayrılan lokum kıvamındaki bir et… Mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden.
3- Tahu ve Tempe
Tofunun yerel dildeki karşılığı olan tahu ve tempe soyadan elde edilen ürünler. Bu yemeği ister atıştırmalık olarak isterseniz ana yemekten önce başlangıç olarak yiyebilirsiniz. Bu soya ürünleri farklı sebze ve baharatlarla içi doldurularak ve kızartılarak hazırlanır. Bizdeki sigara böreği mantığında bir yemek.
4- Lawar
Lawar ince kıyılmış et, sebze, rendelenmiş hindistan cevizi ve baharat içeren geleneksel bir yemek. Yemek hazırlanırken etin kaynağı olan hayvanın taze kanı kullanılarak tat ve aromanın güçlendirilmesi sağlanıyor. (Korkmayın domuz eti kullanılmıyorsa domuz kanı da kullanılmaz zaten ) Piştikten sonra hemen servis edilmesi gerekiyor. Beyaz etli veysiyonunda kan kullanılmıyor.
5- Nasi Goreng
Kızarmış pilav anlamına gelen bu yemek, Endonezya mutfağının vazgeçilmez menü destekeleyicilerinden. Hem ana yemek olarak hem de diğer birçok yemeğin yanında servis ediliyor. Ana yemek olarak tüketilende; sahanda yumurta, kırmızı-beyaz et, karides, yengeç, ançuez, yeşil bezelye, soğan ve tatlı soya sosu ile harmanlanan pirinç kızartılır. Yemeğin yanında acı sos, kecap manis sosu ve soya sos servis ediliyor. Ayrıca dilimlenmiş domates ve salatalık, kızarmış arpacık soğanı, balık veya karides krakerleri ve karışık turşu ile de servis ediliyor.
6- Mie Goreng
Endonezya‘nın klasik kızarmış erişte yemeği. Güneydoğu Asya‘da hangi ülkeye giderseniz gidin benzerlerini bulabilrisiniz. Tavuk, karides, sebze ve baharatlarla kombine edilmiş birçok çeşidi mevcut. Mekana göre de üstüne kızarmış yumurta, karides krakeri, yer fıstığı sosu ve turşu ile de servis ediliyor.
7- Gado – Gado
Endonezya dilinde Gado, karışık anlamına geliyor. Endonezya‘nın en çok bilinen yemeklerinden biri. Aslında temelinde fıstık sosu ile harmanlanmış sebzeler var. Bir nevi salata yani. İçinde de uzun yeşil fasülye, ıspanak, fasülye ve soya filizi, patates, soya peyniri ve tempe var. Vejetaryenler için şahane bir öğün.
8 – Sate
Sate aslında Hint ve Malay mutfağının vazgeçilmezlerinden olan Satay‘a benzer ama hazırlanış açısından farklıdır. Tavuk / balık püresi çeşitli baharatlarla harmanlanıp bir çubuğa yayılır. Limon otu ile sarılar kızartılır. Aksi belirtilmedikçe diğerleri gibi yer fıstığı sosu içermez. Diğer ülkelerde tavuk satay konusunda uzmanlaşılırken Endonezya balık sate konusunda uzmanlaşmıştır.
9 – Pisa Goreng – Bali’de Ne Yenir?
Biraz da tatlılardan bahsedelim. Endonezya mutfağının en tatlı yiyeceklerinden biri olan kızarmış muzla yapılan bu tatlı, hurma, bal, hindistan cevizi ve vanilyalı muz ile servis ediliyor. Yol kenarındaki tezgahlarda ya da restoranlarda rahatlıkla bulabilirsiniz.
10- Luwak Kahvesi
Bali‘ye giden herkesin listesinde Luwak kahvesini deneme seçeneği de vardır. Sonuçta başka ülkelerde bu kahveyi içmek inanılmaz maliyetli bir olay. Kısaca anlatmak gerekirse, Misk Kedisi’nin Asya versiyonu olan Luwak Kedisi’nin dışkısından yapılan ve Dünya’nın en pahalı kahvesi olan Luwak Kahvesi tamamen ilkel yöntemlerle üretiliyor. Sadece kahve çekirdekleri ve yaprakları ile beslenen Luwak Kedisi’nin dışkısı toplanarak, kavrulup sonra öğütülüyor. Iyğk dediğinizi duyar gibiyim ama inanın bildiğiniz kahve ama en lezzetlisinden.
Luwak Kahvesi Üretim Tesislerine Gezi
Bali‘de birçok tesis bunu turistik bir aktiviteye çevirmiş. 3 euro karşılığında gittiğiniz Plantation yani üretim tesislerinin kapısından itibaren sizi bir rehber sizi karşılıyor. Bu rehber size hem kafeslerdeki Luwak Kedileri ile tanıştırıyor hem de tüm üretim sürecini tek tek anlatıyor. Sonra bir masaya oturup önce gelen 16 çeşit bali çay ve kahvelerini tek tek hem de en son gelen Luwak Kahvesi’ni deneme şansını ediniyorsunuz. Bu 16 çeşitin içinde ne var diye merak ediyorsanız bazılarını şöyle sıralayım: Bali Kahvesi, ananas, vanilya, hindistan cevizi, böğürtlen, yeşil, beyaz, çilek ve diğer meyve çayları ve çikolata. Başta da dediğim gibi sadece 3 euro karşılığında bunların hepsine sahip oluyorsunuz.
Oldukça geniş bir yelpazeye sahip olan Endonezya mutfağından öne çıkan 10 lezzeti sıraladım. Bu listeye yazmayıp da daha önce yazısını yayınladığım denemeniz gereken meyvelerin yazısını da aşağıya bırakıyorum. Müslüman bir ülke olan Endonezya mutfağını gönül rahatlığı ile deneyebilirsiniz. Fiyatlar da Türkiye‘ye göre çok ama çok ucuz.
Bonus: Mini Rijsttafel
Listenin son sırasında bir yemekten ziyade sunum şeklini yazmak istedim. Endonezya‘nın Hollanda sömürgesi altında olduğu zamanlardan kalan bu sunum şekli “pirinç masası anlamına geliyor. Menünün içeriği mekandan mekana göre değişiyor ama genel hatları ile Bebek Betutu (tütsülenmiş ördek), Samballi Tavuk, karides ve Tavuk sateler, Sayur Urap (karışık Bali sebzeleri) gibi karışık Bali ve Endonezya lezzetlerini içeriyor. Bazen de patates kroket, tofu ve sarı nasi tumpeng (pirinç konisi) de muz ağacı yaprakları içinde servis ediliyor.
Restoran Önerileri:
Bali‘de yemek fiyatları Türkiye ayarında. Hatta salaş mekanlarda oldukça ucuz. Normalde yazdığım yazılarda mekan ismi vermem ama Bali‘de buna ihtiyaç duyabilirsiniz. Aslında adanın birçok bölgesinde yerel ve küresel restoranları rahatlıkla bulabilirsiniz. Ayrıca hemen hemen her herye 7 / 24 gibi küçük marketler var. Yine de benim deneyip de çok memnun kaldığım bir kaç mekanı paylaşmak istedim.
Mekan Önerileri
Veganlar için: Bali’de Ne Yenir?
Kin Seminyak: Daha önce Vegan yemekleri dedikleri zaman ön yargı ile karşılardım. Ancak Seminyak‘ta bulunan Kin Seminyak dünyaca ünlü yemekleri kendi yorumları ve en taze bali meyve ve sebzeleri ile servis ediyor. Özellikle Çiğ Lazanya, Çiğ Pizza, Zucchini Alfredo muhteşedi. Sosları sebzelere öyle bir lezzet katıyor ki bambaşka bir tat ortaya çıkıyor. İçecekleri ve tatlıları da son derece iddialı. Mekanın tasarımı da tam instagramda havalı poz verme meraklıları için yaratılmış sanki. Konum için: Kin Seminyak Instagram: @kinseminyak
Öğle yemeği İçin: Bali’de Ne Yenir?
Munduk Moding Plantation: Bana göre Munduk bölgesindeki en güzel restoran. Oteli ve havuzunu zaten anlatmaya gerek yok. Instagramda sık sık karşınıza çıkmıştır bu otel. Yemekleri ve kokteylleri de son derece iddialı. Özellikle sate (satay çeşidi) denemenizi tavsiye ederim. Kalamar‘ı çok da bizim alışık olduğumuz tarzda değil. İçecekleri de Bali‘nin en meşhur ve taze meyvelerinden yapılıyor. Her bir kokteyl inanılmaz güzel. Fiyatlar da fena sayılmaz.
Konum için: Munduk Moding Plantation
Instagram: Munduk Moding Plantation
Akşam Yemeği için – Bali’de Ne Yenir?
Lumbung Restoran: Ubud‘un en oteli olan Desa Visesa bünyesinde bulunan Lumbung Restoran bence Bali‘deki en iddialı ve şık mekan. Yemekleri tamamen farklı tarzlarda ve konsepte hazırlanıyor. Fiyatları biraz pahalı ama 1 gece de olsa burada yemeye değer. Konum için: Lumbung Restoran Instagram: Lumbung Restoran
Bangkok Kitchen Seminyak: Seminyak‘ın merkezinde bulunan bu Tayland restoranı, Endonezya ve Thai Mutfağı’nı biraraya getirmiş bir mekan. Özellikle Mie Goreng ve Pad Thai bileşimi erişte yemeği çok güzel. Fiyatlar da gayet makul. Tatlıları vasat. Konum için: Bangkok Kitchen Instagram: Bangkok Kitchen
Luwak Kahvesi için: Bali’de Ne Yenir?
Luwak Coffee Plantation: Yukarıda bu kısmı detaylı anlatmıştım. Konum için: Luwak Coffee
Afiyet olsun