Umman’dan Sevgiler
Sizlere bu yazımda gezip gördüğüm bir yeri anlatmak için gelmedim. Bu sefer 2 yıldır yaşadığım bir Arap ülkesinden ve bu Arap ülkesinin şehirlerinden bahsetmek için geldim. Ülkemizin adı Umman; ülke nüfusu 4.425 milyon. Yönetim şekli Meşruti Monarşi. Ülkenin refah düzeyi çok üst düzeyde, dünyanın ikinci en büyük para birimine sahipler.Yani şöyle açıklamam gerekirse 1 Oman Riyali; 16.381 Türk Lirası yapmakta.Ve ülkede hemen hemen herşey çok pahalı. Ülke ekonomisinin iyi olmasının en büyük belki de tek sebeplerinden birisi; ülkenin sahip olduğu petrol kaynakları diyebilirim. Genel bilgilerimiz bittiğine göre sizlere Umman’nın halkından ve yaşayış biçimlerinden bahsedebilirim. 
Hayatınızda görebilceğiniz en şeker, en saygılı, en hoşgörülü, aile bağlarına ve kültürel bağlara önem veren harika insanlar diyebilirim Umman’lılar için. İbadi mehzebini benimsediklerinden midir bilinmez örnek almamız gereken o kadar çok konu var ki bu ülkede. Şeriat kuralları ile yönetilen bir ülkede Cumhuriyet tadında bir yaşantıları var. Kendi içlerinde; huzurlu bir şekilde yaşayıp gidiyorlar Umman’da. İnsan bir durup düşünüyor kendi ülkesini ve halkına sağlayamadığı imkanları.
Türkiye’de hangi tanıdığımı görsem bana sordukları ilk soru ; nasıl yaşıyorsun oralarda oluyor ve bende başlıyorum anlatmaya. Çoğu insanın zihninde yaratılan şehir efsaneleri ile boğuşuyorum. Ve tabi ki yok öyle şeyler arkadaşlar diyorum. Nasıl sorulara cevap verdiğimi gelin birlikte görelim.
1.Kara çarşaf giyiyor musun? Senin için zor olmuyor mu?
– Hayır giymiyorum. Burdaki insanlar yurt dışından gelen insanlara; özellikle bizlere yani Türk insanına çok saygılı, mevsim itibari ile sürekli sıcak olan ve deniz turizmi gelişmiş bir bölümünde yaşıyoruz bu nedenle bulunduğumuz bölgede rahalıkla; şort, tshirt çok rahat gezebiliyorum sadece bu tatlı insanlara saygı duymak gerektiğine inanıyor ve merkeze, çarşı, pazara gittiğimde kot pantolon ve tişört tercih ediyorum .
2. Oruç tutmak zorunda mısın?
– Hayır değilim. Razaman ayında tamamen kendi irademi kullanabilirim. Ufak bir nokta iftara kadar halka açık yerlerde yemek yemek ve birşeyler içmek yasak. Bu eylemlerinizi camları kapalı ve başkalarının görmediği restoran ve yemek alanlarında gerçekleştirebilirsiniz. Ve tabi kimse sizin davranışlarınızı düzeltmeye çalışmıyor.
3. Alkol içebiliyor musun?
– Tabi ki de içiyorum. Alkol satış ruhsatı olan her restoran, otel ve barlarda rahatlıkla içebilirsiniz. Kimse size hey ne yapıyorsun, içemezsin demiyor. İşin komik tarafı şeriat kurallarının olduğu bu ülkede kimse sizi tercihlerinizden ötürü yargılamıyor. Kendi kalıplarına sokup, sizlere saldırmıyorlar. Kendi içlerinde isteyen herkes alkol kullanabilir. Bazı bireyler aile ve kültürlerinden çekinsede; başkent Muskat’ın ne kadar modern ve bir o kadar kültürel bir yapıya sahip olduğunu anlata anlata bitiremem. Eğer evime almak istersem bakanlıktan ruhsat alıp alkol satan dükkanlardan alabilirim. Ummanlılar için aynı konu geçerli değildir.
4. Umman’lı kadınlar için yaşam nasıl?
– Çoğu kadını siyah uzun çarşaflar içinde görüceksiniz. Bu giydikleri kıyafetin adı “Abaya“. Abayalı kadınlar her yerde; Kimisi öğretmen, kimisi doktor, kimisi kasiyer, kimisi eczacı… Kadınların çalışabildiği meslekler uzar gider. Kısacası kadının çok aktif olduğu bir toplum var karşımızda ha birde abaya giydiklerine bakmayın çünkü buda kendi istekleri doğrultusunda gerçekleşiyor. İsteyen başını biraz örten bir eşarp ve modern kıyafetleride tercih edebilir . Ve tabi ki gece saatlerine kadar arkadaşları ile birlikte gezebilirler. Kimi kadının yüzünü peçe kaplarken kimilerinin yüzü açık buda tamamen kişisel tercilerden ve bazı toplumsal baskılardan kaynaklı.
5. Umman’lı erkekler için yaşam nasıl?
– Erkekler kadınların tersine bembeyaz yerel kıyafetlerini giymekteler. Aileye çok önem vermekle birlikte her birinin kalabalık ailesi bulunmakta. Birden fazla eş olayı burdada var ama ülke yüzdesinin 10’u kadar. Kocalar eşlerine çok saygılı olmakla birlikte bu ülkede kadına şiddetin yeri yok. Sokak ortasında bağırma çağırma yok ve çocukları ile o kadar güzel ilgileniyorlar ki bu ilgi ve bakma oranı anneden daha fazla.
6. Eğitim
- Bizler gibi yurt dışından gelen insanların çocukları için özel okular mevcut ve tabi ki Umman’lı insanlarda çocuklarını özel okula gönderebilir. Ayrıca devletin sağladığı; harika eğitim veren her çocuğun ingilizceyi ana dili gibi konuşarak mezun olduğu okullarda mevcut. Özellikle kız çocuklarının okuması çok önemli. Devlet üniversiteleri ücretsiz ve özel üniversiteler mevcut.
7. Sağlık
- Oman halkı için sağlık ücretsiz ve özel hastaneleri aratmayacak özellikte devlet hastaneleri mevcut. Yabancı uyruklu insanlarda belirli bir ücret karşılığı muayene olabilmekte, bununla birlikte özel hastaneleride tercih edebilmekte
8. Yurt dışından gelenlerin çalışma şartları
- Uman’da çalışan her yabancı insanın hakları devlet tarafından korunmaktadır. Alacağı maaş, konaklama, uçak biletleri, izin günleri kullanım ve sağlık sigortasını her şirket aksatmadan yerine getirip devlete bildirmelidir.
9. Ülkede bulunan olanaklar
– Başkentte yaşamın konforunu arttırıcak bir çok aktivite ve yerleşim yeri bulunmaktadır. En güzelide Umman Şeyhi’nin sanata olan aşkı. Şaşırdınız dimi biz sanatın ve sanatçımızın elinden bir kez bile tutmazken Umman Şeyhi koskocaman bir opera binası yaptırıyor ve bunu halkına ve diğer Arap ülkelerine armağan ediyor . Opera binası harika detaylarla dolu ve dünyaca ünlü performansların her birini görmeniz mümkün. Anlayacağınız sanatsız bir yaşam kurumuş bir orman gibidir. Bununla birlikte süper marketler, alışveriş merkezleri oldukça konforlu ve türk ürünlerini kolaylıkla bulabilirsiniz. Bizim yaşadığımız yer yani Salalah küçük bir yer olsada çoğunlukla isteklerimizi karşılayabiliyoruz.
10. Trafik
- Ülkenin her yerinde geniş ve düzgün yollar mevcuttur. Trafikte araçlar petrolün de ucuzluğu nedeni ile 4 çarpı 4 araçlardır. Burda ki insanlar genel olarak sakin yapıda oldukları için trafik akışıda sakin ve düzenlidir. Ani bir çıkış olmadığı sürece korna çalındığını duymazsınız.
11. Misafirperverlik
- Size her zaman misafir gözü ile bakacaklar ve sizlerden güler yüzlerini, saygılarını ve güzel ikramlarını hiç eksik etmeyeceklerdir. Sözüme hiç unutmadığım güzel bir hikaye ile devam etmek istiyorum; 1 yıl önce sevgili eşimle kuş gözlemi ve fotoğraf çekimi için dağlara çıktık. Gezimizi bitirdikten sonra arabanımız park ettiğimiz yere gittik ve bir kaç Umman’lılar piknik sofralarını kurmuş yemeklerini yiyorlardı. Çok az ingilizce bilmelerine rağmen bizi sofralarına davet etmek için çok ısrarda bulundular. Biz de kibarca reddettik çünkü karnımız toktu. Ama tatlı ısrarlarına dayanamayıp verdikleri leziz yemekleri kabul ettik ve yüzlerinde ki mutluluğu sizlere anlatamam. Bununla birlikte gittiğiniz her yerde sizlere özel Umman kahvelerini ve helvalarını ikram etmeleride kültürlerinin bir parçası. Eğer Umman’a gelirseniz siz de bu güzel insanların ikramlarını kabul edin, edin ki güzel kalpleri kırılmasın bu konuda çok alıngan olabilirler.
12. Doğal çekicilikler
- Doğal güzellikler açısından ve denizcilik tarihi açısından dopdolu bir ülke güzel Umman. Salalah’ta Muson Yağmur’larını görebiliceğiniz gibi Muskat’ta vadilerde gezebiliriniz. Hint Okyanusun’a kıyısı olması nedeni ile birden farklı ve birden çok deniz canlısı ile tanışa bilirsiniz.
Umman yaşamı hakkında sizlere anlatacaklarım bu kadar; bir sonra ki yazımda sizlere Umman’nın turistik yerlerinden bahsedeceğim o zamana kadar hoşça kalın.
Tatil tadında günler diliyorum.
