İzmir’in Antik Çağ Kenti – Selçuk Gezi Rehberi
İzmir’i yazmaya doyamadık.. Genelde tatil yerleri ile ünlü olan İzmir’in bir de geniş mi geniş tarihi yönü var. Bu yazımızda da sizler için Antik Çağ’ın en önemli şehirlerinden biri olan Selçuk Gezi Rehberi içeriğini hazırladık. İzmir’e yolu düşenler buralara uğramadan dönmesinler!
Selçuk, Efes Antik Kenti ile ünlenen bir şehir aslında. Fakat bunun yanında, karşılaşacağınız tarihi yerler size bu şehrin zaman zaman farklı kültürlerin yaşadığını gösteriyor. Dünya Mirası Listesi’ne alınan “Efes” Dünya Miras alanı; Çukuriçi Höyük, Ayasuluk Tepesi (Selçuk Kalesi, St. John Bazilikası, İsa Bey Hamamı, İsa Bey Camii, Artemision), Efes Antik Kenti ve Meryem Ana Evi olmak üzere dört bileşenden oluşmaktadır.
Antik Dünya’nın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı M.Ö. 324–250 yıllarında, dünyanın mermerden yapılmış ilk yapısıdır. Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu, Aydınoğulları, Osmanlı tarihini yansıtan yapılar bu şehri yerli yabancı turistlerin uğrak noktası hale getirmiş. Bu şehir, bizim de İzmir’e yerleştiğimiz zaman ailece merakla geldiğimiz ilk yerdir.
Selçuk – Selçuk Gezi Rehberi
Selçuk’un tarihçesi Efes Antik Kenti’nin kuruluşu olan M.Ö. 6000 yıllarına – Neolitik Dönem’e kadar inmektedir. Liman Kenti olan Efes, çağının en önemli politik ve ticaret merkezi ve Roma döneminde 250.000 kişilik nüfusuyla dünyanın dört büyük kentlerinden biriymiş.
Bizans Çağı’nda tekrar yer değiştiren şehir, Selçuk’taki Ayasuluk Tepesi‘ne gelmiştir. Bu tepe St. Jean’ın incilini yazdığı ve mezarının bulunduğu kutsal bir hac yeri olarak kabul edildiği için mezar üzerine 5 ve 6. yüzyıllarda büyük bir bazilika inşa edilmiş. Ayasuluk Tepesi’nde Hittitler’e ait yerleşimler saptanmış ve yazıtlarında geçen Arzawa Krallığı’nın başkenti Apasas’tır. Ephessus isminin de buradan geldiği belirtilmekte.
1307 yılında Türkler tarafından alınan Selçuk (Ayasuluk) kısa bir süre Aydınoğulları Beyliği’nin merkezi olmuş ve 1426 yılında da Osmanlı Devleti’ne geçmiş. Selçuk’un tarihinin ne kadar geniş ve köklü olduğunu günümüze gelen eserlerden de anlayabiliyoruz.
Selçuk’a Nasıl Gidilir?
İzmir merkeze 80 km kadar uzaklıkta olan Selçuk’a otoban kullanarak direk ulaşabilirsiniz.
Otogardan direk olarak her saat minibüs-otobüsler mevcut.
İzmir’in her yerinden veya havaalanından direk olarak Tepeköy yönüne giden İzban kullanarak Selçuk’a ulaşmanız mümkündür. İzban için “kentkart ” satın alıp kullanabilir veya iki-üç binimlik kartlardan satın alabilirsiniz gişelerden.
Selçuk’a Ne Zaman Gidilir?
Yaz dönemi bilindiği gibi İzmir’de bayağı sıcak geçiyor. Gezeceğiniz alanlar hep açık ve bol güneş alan yerler olduğu için kendinizi güneşten korumanız gerekecektir.
İlkbahar ve sonbahar dönemleri geziniz için uygun zaman olabilir. Fakat yaz tatiline geliyoruz, burayı da görelim diyenler şapkalarını yanlarında getirsinler…
Selçuk’ta Gezilecek Yerler – Selçuk Gezi Rehberi
1. ST. JOHN BAZİLİKASI (UNESCO MİRASI)
St. John Bazilikası, Ayasuluk Tepesi’nde Justinianos ve karısı Theodora tarafından yaptırılmış. İncil’in yazarı ve Hz.İsa’nın 12 havarisinden biri olan St. John için yaptırılan bazilika, Artemis Tapınağı’ndan sonra en büyük dini yapı. Bu bölge Hristiyanların hac görevi için geldikleri kutsal bir bölge.
Giriş ücreti :15 TL (müze kart geçerli)
2. SELÇUK KALESİ – Selçuk Gezi Rehberi
Şehrin merkezinde Ayasuluk tepesine kurulmuş olan kalede taş döşemeli sokaklar, sarnıçlar, bir cami ve en yüksek kısımda bir kilise kalıntısı bulunuyor. 15 kule ve 2 kapıdan oluşan kale, Bizans, Selçuklu , Aydınoğulları ve Osmanlı dönemine ait izleri taşıyor.
Giriş ücreti: 15 TL (müze kart geçerli)
3. İSA BEY CAMİ
İsa Bey Camii, 1374-1375 yıllarında Aydınoğulları’ndan İsa Bey tarafından Şamlı Mimar Ali’ye inşa ettirilmiş. Anadolu Cami mimarisinin ilk örneklerinden biri olan bu caminin yapımında, Artemis Tapınağı’ndan çıkan bazı taş bloklar kullanılmış.
4. ARTEMİS TAPINAĞI – Selçuk Gezi Rehberi
Artemis Tapınağı, dünyanın ilk mermerden yapılmış tapınağıdır. Tanrıça Artemis’e ithafen Lidya kralı Croesus tarafından yaptırılan tapınak, Yunan mimar Chersiphron tarafından tasarlanan ve dönemin en büyük heykeltıraşları Pheidias, Polycleitus, Kresilas ve Phradmon tarafından 125 m uzunluğunda yapılmış. Artemis Tapınağı, Efeslilerin hem tanrıçaya inançlarını sundukları dini bir yapı hem de pazar yeri olarak kullanılmış.
Tapınak, İngiliz demiryolu mühendisi J.T.Wood tarafından yedi yıl arandıktan sonra 1869 yılında bulunmuş ve kazılara başlanılmış. 1904 – 1905 yıllarında yine British Museum adına D.G.Hogorth, 1965 yılından sonra da Avusturya Arkeoloji Enstitüsü tarafından kazıları devam etmiş. Fakat tapınaktan geriye maalesef çok bir şey kalmamış durumda…
5. EFES ANTİK KENTİ
Efes Antik Kenti’nin kuruluşu M.Ö. 6000 yıllarına kadar dayanmaktadır. Günümüzde gezdiğimiz Efes ise, Büyük İskender’in generallerinden Lysimakhos tarafından M.Ö. 300 yıllarında kurulmuş. Antik dünyanın en önemli merkezlerinden biri olan Efes, tarihi boyunca uygarlık, bilim, kültür ve sanat alanlarında her zaman önemli rol oynamış. Doğu ile Batı (Asya ve Avrupa) arasında başlıca kapı durumunda olan şehir, önemli bir liman kenti olmuş. Bu konumu Efes’i en önemli politik ve ticaret merkezi yapmış ve Roma döneminin Asia eyaletinin başkenti olmasını sağlamış.
Döneminin yaşam sitilini yansıtan şehir; hamamlar, ders salonları, kapılar, banyolar, evlere su dağıtan çeşmeler, pazar yerleri, kütüphane, siyasi ve dini tören meydanları, üst sınıf halkın yaşam alanlarına ait yapıları gezerken o dönemlerin hayaline dalabiliyorsunuz.
Bu antik kente düzenlenen turlar satın alabilir veya telefonunuza indirebileceğiniz uygulama ile gezebilirsiniz.
Giriş ücreti: 60 TL (müzekart geçerli)
Efes Antik Tiyatrosu : Helenistik dönemde yapılmış, 24.000 kişi kapasiteli ve akustiği mükemmel olan yapı. Maalesef bazı yerleri zarar görmüş durumda. Tiyatronun bugünkü hali ise İmparator Cladius zamanında yeniden yapılmaya başlanıp, İmparator Trianus döneminde tamamlanmış.
Liman Caddesi – Arcadiane : Efes’in en uzun caddesi olan Arcadiane, Odeon ile antik limanı birbirine bağlayan bu yola iki taraflı dev sütunlar eşlik ediyor. Bu cadde kralların karşıladığı ve dini törenlerin düzenlendiği yermiş..
Odeon : 1400 kişilik Odeon alanında kent meclisi toplantıları, tiyatro ve yarışmaları yapılırmış. Günümüzde bazen klasik müzik – jazz konserleri yapılabiliyor.
Celsus Kütüphanesi : Kütüphaneden geriye kalan dış duvar üzerinde dört kadın heykeli mevcut. MS. 106 yılında ölen Efes valisi- Roma senatörü Celsius adına oğlu tarafından yaptırılmış. Yapının batı duvarının altında Celsus’un lahdi mevcut ve dönemde 14 bin kitap ile antik çağın en zengin kütüphanelerinden biriymiş.
Aşk evi : O dönemde şehre gemilerle gelen erkekler için inşaa edilmiş evler. Klima sistemine benzeyen bir soğutma ve ısıtma sisteminin bulunan evlerde, şarap mahzenleri, dev ocaklar, hamamlar, havuzlar, yatak odaları, büyük salonlar ve kütüphane mevcut.
Yamaç Evler: Dönemin zengin halkın yaşadığı 4000 m² alanda bulunan evler, yerden ısıtma sistemi ile ısıtılıyormuş.
Giriş ücreti : 30 TL
Skolastika Hamamı, Hadrian Tapınağı, Kuretler Caddesi, Belediye Binası ve bir çok daha görmeniz gereken bir dünya tarihine şahit olmak gezi listenizde kesinlikle olmalı. Ülkemizin değerli turistik tarihi noktalarından birisi…
6. MERYEM ANA EVİ – Selçuk Gezi Rehberi
Hz. Meryem’in, Hz. İsa’nın annesi olarak kabul ve ilan edildiği bu ev Bülbül Dağı’nda bulunmaktadır. Bu evde St. John ile birlikte yaşamının son yıllarını geçirdiğine de inanılıyor. Bu nedenle Hristiyanlar için bir hac yeri olan kutsal bir alandır. Doğanın içerisinde huzur dolu bir yer..
7. EFES ARKEOLOJİ MÜZESİ – Selçuk Gezi Rehberi
Farklı dönemlere ait eserlerin sergilendiği müzeyi mesai saatleri içerisinde gezebilirsiniz.
Giriş ücreti : 15 TL (müzekart geçerli)
8. YEDİ UYUYANLAR MAĞARALARI
Rivayete göre Hristiyanlık yayılmadan önce, şehirden kaçarak Panayır Dağı eteklerine sığınan yedi genç, burada uykuya dalmış. 200 yıl sonra ise Hıristiyanlık dinine uyanmışlar ve sonrasında da buraya gömülmüşler. Hristiyanlık dinine göre burası kutsal alan sayılmaktadır. İçerisinde bölüm bölüm odalar, kilise mevcut.
Buralara kadar gelmişken Şirince’yi de ziyaret etmeyi unutmayın! Ziyaret etmeden önce Şirince yazımıza göz atabilirsiniz.
Sevgiler
İl Kültür Turizm Müdürlüğü – Selçuk
