Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi
Sonsuz Masal Mardin şehrimiz gerçekten muhteşem bir yer. Özellikle son yıllarda sosyal medyanın ve dizilerin de etkisiyle iyice popüler bir destinasyon haline geldi. Şehirdeki etnik kökenlerin zenginliği ve kültürel çeşitlilik şehrin dokusuna da yansıdığı için Mardin komşusu Diyarbakır ile birlikte daha da popüler turizm cazibe merkezleri olacağına inanıyorum. Küçük Mardin olarak nitelendirilen ve şehre 67 km uzaklıkta bulunan Midyat ilçesi de en az Mardin kadar büyüleyici ve görülmesi gereken bir ilçemiz. Bu yazımda hem Midyat’ı hem de Midyat’a 23 km uzaklıkta bulunan ve bence ülkemizdeki hatta dünyanın en güzel Süryani Manastırı olan Mor Gabriel Manastırını anlattım. Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi yazımıza hoş geldiniz.
Midyat’a Ulaşım | Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi
Midyat ile Mardin arası 67 km ve hız sınırı / yerleşim yerlerinden dolayı ortalama 1 saat 15 dakika sürüyor. Şehir içi dolmuş ve otobüslerle de buraya ulaşabilirsiniz. Mardin Otobüs Terminaline gitmeniz yeterli. Araç kiralayarak gezenler için zaten ulaşım çok daha rahat olacaktır.
Midyat’ta Konaklama
Dedim ya Midyat’ı görünce neden küçük Mardin dendiğini çok iyi anlayacaksınız. Hatta mimari açısından yapılan daha iyi korunmuş durumda. Dolayısıyla ilçede onlarca butik otel bulunuyor. Büyük oteller de şehir merkezinin biraz dışında bulunuyor. Gecelik konaklama ücretleri genellikle 200-400 TL arasında. Ama sezon zamanı butik otellerde kalmak isteyenler için oda bulmak sıkıntılı olacaktır. Bu yüzden rezervasyonlarınızı erkenden yapmanızı öneririm.
Midyat’tan Ne Alınır?
Midyat’ta 2 ürün inanılmaz önemli ve meşhur. Bunlardan biri Süryani Şarabı diğeri de Telkari. Her ikisinin de aslında çıkış noktası bu ilçemiz. Mardin merkezde de rahatlıkla bulabilirsiniz ama bir şeyi yerinden ve hatta daha ucuza almak daha güzel olacaktır. İlçe merkezinde 2020 yılı itibariyel 1 lt Şarabı 40-100 TL arasında alabilirsiniz.
Mardin denince akla gelen ilk el işi olan, gümüş işleme yani Telkari de Midyat’a geldiğinizde hem interaktif olarak yapılışını öğrenme hem de hediyelik açısından sonra derece önemli bir ürün. Özellikle devlet konağının hemen yanında bulunan ve Dicle Kalkınma Ajansı ve Artuklu Üniversitesinin desteği ile kurulan Telkari Atölyesini de mutlaka ziyaret etmenizi öneririm. Bunların dışında Süryani nazar boncuğu, bakır ürünleri, sabun, takunya, badem şekeri, leblebi ve Şahmeran desenli ürünler alabileceğiniz diğer ürünler.
Midyat’ta Ne Yenir? | Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi
Midyat’ta yiyebileceğiniz her şey Mardin’dekilerle aynı. Mekan sayısı Mardin’deki kadar çok olmadığından dolayı fiyatlar bir tık daha pahalı. Mardin Yöresel mutfağının tüm ürünlerini burada da bulabilirsiniz. Bunun dışında Midyat’a 26 km uzaklıkta bulunan Kafro Köyünde bulunan Kafro Pizza alışagelmişin dışında son zamanların en popüler yeme içme mekanı oldu.
Yurtdışında pizza ustası olarak çalışan bir adamın gelip köyünde mekan açması ve o muhteşem pizzaların namını herkesin duyması, köyü ve mekanı oldukça popüler bir mekan haline getirdi. Süryani çöreği ve kurabiyeleri de denemeniz gereken lezzetlerden.
Midyat’ta Gezilecek Yerler
1. Mor Gabriel Manastırı
Mardin denince pek çoğumuzun aklına ilk önce Deyrulzafaran Manastırı geliyor. Bu manastırın önemi ve tarihi tartışılmaz ancak konumundan dolayı biraz geri planda kalan hatta bir çok tur programına dahil edilmeyen Mor Gabriel özellikle görsel açıdan çok daha güzel bir manastır. Midyat merkeze 23 km uzaklıkta bulunan bu manastır aslında inzivaya çekilme tapınağı olarak da biliniyor. Bu yüzden gözlerden uzak bir yere inşa edilmiş. Temelleri Mor Şmuel ile Mor Şemun tarafından atılan bu manastır 397 yılında inşa edilmiş. Bu arada Mor süryanice de Aziz demek. Din adamlarının isimlerinin önüne konunuyor. 615 ve 1049 yıllarında Metropolitlik merkezi olmuş.
Manastıra sonraki yıllarda çeşitli eklemeler yapılmış. Abide evi, Meryem Ana Kilisesi, Resuller Kilisesi, Kırkşehit Kilisesi, Mor Şmuel Mabedi, kral kızı Theodora’nın Mor Şmuel tarafından iyileştirilmesi nedeniyle Theodora Kubbesi, Mor Şlemun Mabedi sonradan eklenen kısımlar. Gün içinde din adamlarının da vaazlarına denk gelirseniz kilise ve Süryanilik ile ilgili sorularınızı da sorabilir.
Son olarak M.S 640 yılında İslam orduları bölgeyi fethettiğinde, Hz. Ömer bu manastırı koruma altına almış ve ayrıcalık tanımış. Manastırın da o dönemde son derece zengin bir kütüphanesi varmış. Burası ile ilgili çok değerli bilgiler var ancak oraya gidip bunları sizlerin dinlemesini ve görmesi daha güzel olacaktır. Manastıra giriş 7 TL (2020). Mor Gabriel Manastırı Konumu
2. Meryem Ana Kilisesi
Midyat’a 22 km uzaklıkta ve Anıtlı köyünde bulunan bu görsel şahaser mutlaka görmeniz gereken bir kilise. O yurtdışında hayranlıkla baktığınız kiliselerden birinin ülkemizde de olduğunu görünce çok şaşıracaksınız. Süryani Katolik Cemaatine ait olan kilise, size tarihsel bir yolculuk yaptıracak cinsten bir yapı. Burada bulunan Hah Katedrali olarak bilinen kısım, dönemin bilim merkezi özelliği taşıyordu. Meryem Ana Kilisesi Konumu
3. Mor Loozor Manastırı
Midyat’a bağlı olan Mercimekli köyüne 1 km mesafede bulunan bu Süryani manastırı maalesef kullanılmıyor ve talan edilmiş ancak avlusunda bulunan ibadet kulesini başka hiç bir yapıda göremezsiniz. İnziva kulesi olarak adlandırılan bu yapının üzerine çıkan Amudiler burada ibadet ederlemiş. Mor Loozor Manastırı Konumu
4. Mor Yakup Manastırı
MS 419 yılında yapılan bu manastır / kiliseyi Mor Yakup adına inşa edilmiş. Hastalara şifa vermek, bir haftalık bebeği konuşturmak, engelli ve topalları iyileştirmek gibi küçük mucizelere sebep olduğu için Mor Yakup azizlilk mertebesine yükselmiş. Bölgede bir çok su kemeri, eski yapılar ve buraya saldıran Perslere de ait ibadethane kalıntılarını görebilirsiniz. Mor Yakup Kilisesi Konumu
5. Cevat Paşa Camii – Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi
Midyat’taki en ünlü İslam eseri olan Cevat Paşa Camii 1900’lü yılların başında yörenin mimarisine uygun bir şekilde Cevap Paşa tarafından inşa edildi. Çift şerefeli ve üstünde küçük taş bir kubbe bulunan bu camiiyi de rotanıza dahil etmelisiniz. Diğer adı da Ulu Camiidir. Camii Konumu
6. Mor Şmuni Kilisesi:
Geçmişi 10. yy’la dayanan Süryani kilisesi. Kutsal günlerde ya da bayram dönemlerinde selam/bayramlaşma burada gerçekleştirilir. Bir dönem metropolitliğin merkezi olarak da kullanılmış. Konumu
7. Mor Barsavmo Kilisesi
Barıştepe Köyünde bulanan bu 1300 yıllık Kiliseyi de görmenizi tavsiye ederim. Süryani rahiplerin inzivaya çekildiği Mor Barsavmo Manastırı olarak da biliyor. Mor Barsavmo Konumu
8. Mor Aksanoya Kilisesi
Midyat merkezde bulunan en eski kilise. Süryani kilisesi olmadan önce putperestlerin tapınağı olarak kullanılmış ve sonrasında kilise bu yapının üzerine inşa edilmiş. Taş işçilik bakımından en gösterişli yapılardan biri. Diğer adı Mor Şarbel Kilisesidir. Mor Şarbel / Aksanoya Konumu
9. Mor Abrahom Kilisesi:
5. yy’da Mor Gabriel’den gelen, Abraham ve Hobel adındaki 2 keşiş tarafından kurulmuş bir kilise. Suriye sınırına en yakın konumda bulunan kilise olduğunu söyleyebiliriz. Bu yapının arkasında aynı zamanda Hristiyanların merkez mezarlığı da bulunuyor. Meryem Ana Kubbesi bu yapıdaki en önemli kısım. Mor Abraham Konumu
10. Hah Harabeler-i
Diğer adı Anıtlı Harabeleri olan bu kalıntıların maalesef hangi dönemden kaldığı henüz bilinmiyor ancak son derece önemli medeniyetlere ev sahipliği yaptığı düşünülüyor. Hah Harabeleri
11. Merkez H. A. Rahman Cami
1915 yılında yapılan bu camiinin çatısı kemer biçimde ve Süryani mimarisine uygun, Midyat taşından inşa edilmiş. Minaresinde tek şerefe bulunuyor.
12. Cevat Paşa Kışlası – Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi
- Dünya Savaşı sırasında açılan Irak Cephesi Komutanı Cevap Paşa tarafından Kışla binası olarak inşa edilen bu yapı 1924 yılında tamamlanmış. Günümüzde de yine askeri amaçlı kullanılıyor.
13. Midyat Devlet Konuk Evi
Aslında Midyat’ın en çok merak ve ziyaret edilen yapısı burası. Buraya eskiden Sıla şimdilerde de Hercai Konağı diyorlar. Sebebini de anlamışsınızdır sanırım. Bir çok TV dizisi ve film çekimlerine ev sahipliğ yapan bu konak Mardin ve Midyat’ta görebileceğiniz en görkemli konak. Terasında muhteşem bir ilçe manzarası sunuyor ve özellikle gün batımı zamanı çıkmanızı öneririm. İçeriye giriş 2020 yılı itibariye 5 TL. Bulunduğu sokakta da bir çok hediyelik eşya dükkanı ve hemen yanında da Telkari Atölyesi bulunuyor. Ayrıca sokak süslemeleri harika. Fotoğrafseverler için bayağı zaman geçirebilecekleri bir yer. Devlet Konuk Evi Konumu
Bunların dışında;
- Turabdin Platosu
- İzozoel Kilisesi
- Gelüşke Hanı
- Midyat Zaz
- Midyat Çarşısı (Midyat – Mor Gabriel Gezi Rehberi)
Mardin Gezi Rehberi yazımız için de linki tıklayabilirsinz.
İyi seyahatler
