Kadıköy Gezi Rehberi yazımızda İstanbul’un en sevdiğim yeri olan Kadıköy’ü hem tarihi yerleriyle hem lezzetleriyle bir rotaya dönüştüreceğim. Bence Kadıköy her insanın kendinden bir şeyler bulabileceği bir yer. Gerek alışveriş gerek gastronomi aradığınız her şey Kadıköy!
1. Eski İskele – Kadıköy Gezi Rehberi
Turumuza eski iskeleden başlıyoruz. İskelenin üst katında bulunan kafede edebiyat sohbetleri yapılıyor. Bir de kitapçı var. Tura buraya göz atarak başlayabilirsiniz.
2- Baylan Pastanesi
Kadıköy gelmişken mutlaka uğramanız gereken yerlerden biri Baylan Pastanesi. Merak edenler mutlaka Baylan Pastanesi’ne ruhunu veren Lenas Ailesi’nin hikayesini mutlaka okumalı. Baylan Pastanesi’nin Karaköy ve Beyoğlu şubeleri kapandıktan sonra şu an sadece Kadıköy ve Bebek’te varlığını sürdürüyor.
Pastanede en çok tercih edilen müdavimlerinin olduğu ‘kup griye’. Kup griye tatlısı dondurma, karamel, badem, vanilya, krem şantii ve fıstık ile yapılıyor. Daha sonra üzerine bal ve karamel sos dökülüp kedidili ile bitiyor. Baylan Pastanesi’ne ilk kez gittiyseniz bu tarihi tatlıyı denemenizi mutlaka tavsiye ediyorum. Ayrıca diğer tavsiye edilen ürünleri: rokoko, adisababa, krokanlı,pralinli ve likörlü çikolatalar.
3- Antikacılar Çarşısı
Yine Kadıköy Çarşısı’nda bulunan Antikacılar Çarşısı’nı, antika ve eski eşya merakınız varsa mutlaka görmelisiniz. Sokağın ismi Tellalzade Sokağı. Sokakta boydan boya antikacı dükkanları var. Ne ararsanız var diyebileceğimiz sokakta antika kilim, tablo, gardırop, şamdan, sehpa, kitap yani aklınıza gelebilecek her şeyi bulabilirsiniz. Ayrıca bohem avizeleri kristal kadehler, biblolar ve altın varaklı aynalar arasında 100-150 yıllık olanlara bile rastlayabilirsiniz.
4- Balık Pazarı
Hiç balık pazarına gittiniz mi? Gitmediyseniz bile kadıköy balık pazarı’nı görmelisiniz. Sırf palık değil her türlü yiyecek bulabilirsiniz. Geleneksel şekerlemeler, kurabiyeler, meze çeşitleri, kuruyemiş, çaylar, deniz ürünleri, meyve ve sebzeler ve her türlü deniz ürünü burada bulunuyor. Balık pazarı’nda gezdikten sonra yakında bulunan Çiye Lokantası’nda yöresel lezzetleri deneyebilir veya Yanyalı Fehmi Lokantası’nda Türk mutfağının yemeklerini deneyebilirsiniz.
5- Boğa Heykeli
Kadıköy denilince ilk akla gelen şeylerden biri ‘Boğa Heykeli’ olabilir. Hatta Kadıköy’ün sembolu desek daha doğru olabilir. Altıyol’a doğru yürüdüğünüzde meşhur Boğa Heykelini hemen karşınızda göreceksiniz. Boğa Heykeli’nin tarihinden bahsetmek istiyorum biraz. Heykel, 1864’de Paris’te heykeltraş İzidor Bonhevr tarafından, Fransız gücünü Almanlara göstermek için yapılmış, Almanlar Fransız’ları yenince boğa heykeli 1871’de Almanya’ya getirilmiştir.
Alman Kralı II. Wilhelm’in İstanbul’u ziyareti sırasında II. Abdülhamit’e armağan olarak verilen boğa heykeli Yıldız Sarayı’nın bahçesine konulur ilk önce. O yıllarda hayvan heykelleri bahçelerin, parkların süsü olarak tasarlanmaktadır. Fazla kalmaz heykelimiz orada. Yıldız Sarayı’nın bahçesi, Bilezikçi Çiftliği, Gazi Ahmet Muhtar Paşa Köşkü ve Mermer Köşk’ü süsler sırasıyla.
Boğa heykeli zaman içinde yer değiştirerek, Harbiye’deki Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nin Taksim’e bakan cephesi önüne taşınır. Bir süre de burada kalır ve daha sonra Kadıköy Belediye Başkanlığı’nın önüne taşınır. Daha sonra heykel Belediye Başkanlık binasının yanı başındaki Etibank binasının önüne kaydırılır. Sonunda Altıyol’daki, birkaç çiçeğin ekildiği ve bir tutam otun yeşerdiği çemberin içine hapsedilir 1987 yılında.
6- Bahariye Caddesi
Heykelin bulunduğu meydandan Bahariye Caddesine çıkıp soldaki ilk sokağa girerseniz ‘Sanatçılar Sokağı’na’ gelmiş olacaksınız. Renkli taşlarla döşenip, heykeller ile süslenmiş çok güzel bir sokak burası. Ressamların, heykeltıraşların, takıcıların, seramikçilerin işlerini sergilediği sokak, hediyelik arayanlar için çok güzel bir seçenek. Gümüş takılar, mumlar, nakışlar, örgüler, taş işleri, porselenler ve seramikler gibi bir çok şey bulabilirsiniz.
7- Süreyya Operası
Sanatçılar Sokağı’nın yakınında bulunan ‘Süreyya Operası’ kapılarını 6 Mart 1927 tarihinde ‘Süreyya Paşa Tiyatro ve Sineması’ olarak açmış. Çeşitli Avrupa operalarından esinlenilerek inşa edilen yapı, ilk Türk opereti olarak tanınıyor. Balkon yapısı, tavan ve kornişlerdeki freskleri, yan duvarlarındaki tablolarıyla orijinal halini koruyan bu tarihi mekan, modern teknolojilerle donatılmış salonuyla İstanbul’un sosyal hayatına renk katıyor. Süreyya Operası
8- Ayia Triada Kilisesi
Bahariye’nin Hacı Şükrü Sokağı, Ayia Triada Kilisesi adında bir Rum Kilisesi ağırlıyor. Kilise yüz yılı aşan bir tarihe sahip. Beyaz mermer kullanılarak inşa edilen tarihi kilisenin bahçesinde, Kadıköy Metropoliti Yermenos’un kabri de bulunuyor. Kilise kapılarını sadece pazar günleri sabah ayinine açıyor. Bahçeyi gezmek için bekçiye rica ederseniz belki gezme şansınız olur.
9- Kadife Sokak – Kadıköy Gezi Rehberi
Kadıköy’ün eğlence merkezlerinden biri olan Kadife Sokak bir çok kafe ve bara ev sahipliği yapıyor. Bunun dışında bir çok kitapçı, dövme ve piercing yaptırabileceğiniz mekanlar bulunuyor.
10- Haydarpaşa Garı
Kadıköy’ün simgelerinden biri de Haydarpaşa Garı. Kadıköy’de rıhtımda bulunan Haydarpaşa Garı, devrin Osmanlı padişahı II. Abdülhamit döneminde, 30 Mayıs 1906 tarihinde yapıma başlanmıştır. İki Alman mimar ve 1500 İtalyan taş ustasının iki yıllık çalışması sonucu 19 Mayıs 1908 tarihinde tamamlanıp hizmete girmiştir. Padişah III. Selim, kendi adını taşıyan Selimiye Kışlası’nın yapımında çok emeği geçen Haydar Paşa’ya jest olarak, bu binanın bulunduğu semte ve civarına Haydarpaşa denmesine karar vermiştir. Dolayısıyla gar binası da Haydarpaşa adıyla anılır olmuş.
Binanın inşaatı, Anadolu Bağdat adı altında bir Alman şirketi gerçekleştirmiştir. Ayrıca bir Alman’ın teşebbüsüyle garın önünde mendirek inşa edilerek Anadolu’dan gelecek veya Anadolu’ya gidecek vagonların ticari eşyasını yükleme ve boşaltma işlevi için tesisler yapılmıştır. Ayrıca Anadolu’dan gelen ve Anadolu’ya giden trenlerin taşıdığı ticari eşyaları saklamak için de silolar inşa edilmiştir.
Yolculuk eden çoğu insanın İstanbul ve o muhteşem manzara ile ilk tanıştığı yer olan gar binası aslında klasik bir Alman mimari örneğidir. Binanın, kuş bakışı bakıldığında bir bacağı uzun, diğer bacağı kısa bir “U” harfi şeklinde olduğu görülüyor. Binanın içinde, yani bu kısa ve uzun bacakların içinde, geniş ve yüksek tavanlı odalar yer alır.
Odaların içinde bulunduğu “U” şeklindeki koridorların her iki kolu da kara tarafında bulunuyor. İç tarafta kalan boşluk ise iç avluyu oluşturuyor. Bina, her biri 21 metre uzunluğunda olan bin 100 ahşap kazık üzerine inşa edilmiş. Bu kazıklar 1900’lü yılların başındaki teknolojiyle yani buharlı şahmerdanla çakılmış. Binanın esas strüktürü bu kazıklar üzerine yerleştirilen kazık ızgarası üstünde yükseliyor.
Çok sağlam inşa edilmiş olan gar binasının şiddetli bir depremde bile zarar görme ihtimali yok denecek kadar az. Binanın çatısı ahşap ve klasik Alman mimarisinde çok sık kullanılan bir tarz olan ‘dik çatı’ şeklinde yapılmış.
Haydarpaşa Garı’nın tarihinde belki de en dikkat çekici ama ne yazık ki kötü anılardan biri 6 Eylül 1917’de bir İngiliz casusunun düzenlediği sabotajdır. Garda bekleyen vagonlara vinçlerle cephane yüklenirken İngiliz casusun sabotajı sonucu; binada depolanan, garda bekleyen ve gara girmek üzere olan trenlerdeki cephaneler patlamış ve görülmemiş büyüklükte bir yangın başlamıştır. Trenlerde bulunan yüzlerce asker de bu patlamadan ve çıkan yangından büyük zarar görmüştür. Hatta patlamanın şiddetinden Kadıköy ve Selimiye’deki evlerin camlarının kırıldığı anlatılır.
15 Kasım 1979’da garın biraz açığında, ‘Independanta’ adlı Romen yakıt tankeri patlamış ve binanın camları ve tarihi renkli vitrayları parçalanmıştır.
28 Kasım 2010 tarihinde çıkan yangında çatı tamamen, kuleler de kısmen zarar görmüş, yangın sonrası Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarihi garın orijinal haline sadık kalarak restorasyon süreci başlatmıştır. Kadıköy Belediyesi’nin de onay verdiği süreç sonrası anıtlar kurulu kararıyla tüm binanın restore edilmesine karar verilmiş ve çalışmalar 2016 yılı içinde başlamıştır.
Yürüyerek Kadıköy serimin ikinci kısmı olan ‘Moda’ bölümünü çok yakında yayınlamayı düşünüyorum. Umarım keyif almışsınızdır.
Diğer İstanbul rotalarım:
