Yeni Koronavirüse Karşı Temel Koruyucu Önlemler – Corona’dan Nasıl Korunulur?
Son dönemde Asya’dan tüm Dünya’ya yayılan en büyük tehlike nedir diye sorulursa bunun cevabını Corona Virüsü olarak almanız muhtemeldir. Peki Corona Virüsü nedir? Nasıl bulaşır? Nasıl korunulur? Bu soruların cevabını bu yazıda bulabilirsiniz. Karşınızda “Corona’dan Nasıl Korunulur?” yazımız.
Corona Virüsü Nedir?
Corona Virüsü tıbbi adı ile COVID-19’un çıkış yeri Çin’in Wuhan şehridir. Corona Virüsü, Çin’de ilk kez tespit edilen ve şu anda Türkiye de dahil olmak üzere uluslararası alanda 100’den fazla yerde tespit edilen yeni bir koronavirüsün neden olduğu bir solunum yolu hastalık salgınıdır. SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu hastalığa “Koronavirüs hastalığı 2019” kısaltılmış adı ile COVID-19, bizde ise Corona Virüsü olarak adlandırılmaktadır.
30 Ocak 2020’de Dünya Sağlık Örgütü’nün Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri Acil Durum Komitesi, salgını “uluslararası konjonktür ikonunun halk sağlığı acil durumu” (PHEIC) ilan etti. Bu tarihten sonra bir çok hükümet kendi vatandaşlarını bu virüsten korumak için çeşitli düzenlemelere gitti.
Coronavirüsler, insanlarda ve develer, sığırlar, kediler ve yarasalar da dahil olmak üzere birçok farklı hayvan türünde yaygın olan büyük bir virüs ailesidir. Nadiren, hayvan koronavirüsleri insanları enfekte edebilir ve daha sonra MERS-CoV, SARS-CoV ve şimdi bu yeni virüs (SARS-CoV-2 olarak adlandırılır) gibi insanlar arasında yayılabilir.
SARS-CoV-2 virüsü, MERS-CoV ve SARS-CoV gibi bir betacoronavirüstür. Bu virüslerin üçünün kökenleri yarasalar halinde bulunur. ABD’li hastalardan gelen sekanslar, Çin’in başlangıçta yayınladığı sekanslara benzer, bu virüsün muhtemelen bir hayvan rezervuarından yakın zamanda ortaya çıktığını gösterir.
Başlangıçta, Çin’in Hubei Eyaleti’ndeki Wuhan şehrindeki salgının merkez üssünde bulunan hastaların birçoğunun, büyük bir deniz ürünleri ve canlı hayvan pazarına bir bağlantısı vardı, bu da hayvandan insana yayılma olduğunu düşündürdü. Daha sonra, artan sayıda hastanın hayvan pazarlarına maruz kalmadığı, bu da kişiden kişiye yayıldığı anlamına geldi. Daha sonra Hubei ve Çin dışındaki ülkelerde insandan insana yayılma bildirildi. Bazı uluslararası destinasyonlarda COVID-19’a neden olan virüsle yayılmış görünür topluluklara sahiptir. Toplumun yayılması, bazı insanların enfekte olduğu anlamına gelir ve nasıl veya nerede maruz kaldıkları bilinmemektedir.
COVID-19 ile ilgili klinik tablo tam olarak bilinmemektedir. Bildirilen hastalıklar çok hafif (bildirilmiş semptomları olmayanlar da dahil) ile ölümle sonuçlanan hastalık da dahil olmak üzere şiddetlidir. Şimdiye kadar yapılan bilgiler COVID-19 hastalığının çoğunun hafif olduğunu düşündürse de, Çin dışındaki vakaların % 16’sında ciddi hastalık olduğunu göstermektedir. Yaşlı insanlar ve kalp hastalığı, akciğer hastalığı ve diyabet gibi altta yatan ciddi sağlık koşullarına sahip her yaştan insanın ciddi COVID-19 hastalığı geliştirme riski daha yüksek gibi görünmektedir.
Bu virüs yeni bir tür olduğundan dolayı araştırmalar devam etmektedir.
Corona Virüsü Risk Değerlendirmesi
İnsanlar arasında yeni virüs enfeksiyonlarının salgınları her zaman halk sağlığıyla ilgilidir. Bu salgınlardan halkın riski, virüsün insanlar arasında ne kadar iyi yayıldığı da dahil olmak üzere özelliklerine bağlıdır; ortaya çıkan hastalığın şiddeti; ve virüsün etkisini kontrol etmek için mevcut tıbbi veya diğer önlemler gerekmektedir (örneğin, hastalığı tedavi edebilen aşılar veya ilaçlar). Bu hastalığın, ölümle sonuçlanan hastalık da dahil olmak üzere ciddi hastalıklara neden olması, özellikle de birkaç yerde sürekli insandan insana yayılma gösterdiği için ilgilidir. Topluluk yayılımı gittikçe daha fazla ülkede tespit edildiğinden yeni virüsü dünya çapında yayılmaktadır.
Peki güncel Corona Virüsü risk değerlendirmesi nelerdir?
- Çoğu insan için, COVID-19’a neden olan virüse maruz kalma riskinin düşük olduğu düşünülmektedir. Türkiye’de yaygın bir dolaşım yoktur. Ama bazı ülkelerde yaygınlaştığı görülmektedir.
- COVID-19’a neden olan virüsün devam eden toplum yayılımının bildirildiği yerlerdeki insanlar, maruz kalmaya bağlı olarak riskin artmasıyla yüksek maruz kalma riski altındadır.
- COVID-19 hastalarına bakan sağlık çalışanları maruz kalma riski yüksektir.
- Topluluk yayılımının meydana geldiği, etkilenen uluslararası konumlardan dönen yolcular, konuma bağlı olarak riskin arttığı yüksek maruz kalma riski altındadır.
- Yaşlı insanlar ve ciddi kronik rahatsızlıkları olan kişiler özel önlemler almalıdır çünkü ciddi COVID-19 hastalığı geliştirme riski daha yüksektir.
- Son zamanlarda Çin’den veya başka bir etkilenen bölgeden seyahat eden ve COVID-19 ile ilişkili semptomları olan kişiler ve COVID-19 olan bir kişiyle veya nedeni bilinmeyen pnömonili hastalarla yakın temas halinde olan kişiler ile ilişkilerinizi sınırlandırın.
- Çin’de veya başka bir etkilenen bölgede bulunuyorsanız veya son 14 gün içinde COVID-19 hastalarından birine maruz kaldıysanız, hareketiniz ve aktivitenizle ilgili bazı sınırlamalarla karşılaşacaksınız. Lütfen bu süre boyunca talimatları izleyin. İşbirliğiniz, bu virüsün yavaş yayılmasını sağlamak için devam eden halk sağlığı tepkisinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Corona’dan Nasıl Korunulur?
Ellerinizi sık sık yıkayın
Ellerinizi düzenli olarak ve alkol bazlı bir dezenfektan ile temizleyin veya sabun ile yıkayın. Ellerinizi sabun ile yıkamak veya alkol bazlı dezenfektan kullanarak yıkamak ellerinizde olabilecek virüsleri öldürür.
Sosyal mesafeyi koruyun
Kendinizle öksüren veya hapşıran herkes arasında en az 1 metre mesafe bırakın. Birisi öksürdüğünde veya hapşırdığında, burun veya ağzından virüs içerebilecek partiküller püskürtür. Çok yakınsanız, öksüren kişinin hastalığı varsa, COVID-19 virüsü de dahil olmak üzere hastalığa yakalanabilirsiniz.
Göz, burun ve ağza dokunmaktan kaçının
Eller birçok yüzeye dokunur ve virüsleri alabilir. Kirlendiğinde eller virüsü gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza aktarabilir. Oradan, virüs vücudunuza girebilir ve sizi hasta edebilir.
Solunum hijyeni uygulayın
Sizin ve çevrenizdeki insanların iyi bir solunum hijyenine dikkat ettiğinden emin olun. Bu, öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ağzınızı ve burnunuzu bükülmüş dirsek veya kağıt havlu ile kaplamak anlamına gelir. Ardından kullanılmış kağıt havluyu hemen atın. Partiküllerle virüs yayılır. İyi bir solunum hijyeni uygulayarak çevrenizdeki kişileri soğuk algınlığı, grip ve COVID-19 gibi virüslerden korursunuz.
Ateş, öksürük ve nefes almada zorluk çekiyorsanız, erken tıbbi yardım alın
Kendinizi iyi hissetmiyorsanız evde kalın. Ateş, öksürük ve nefes almada zorluk çekiyorsanız, tıbbi yardım alın. Sağlık kuruluşlarının talimatlarını izleyin. Ulusal ve yerel yetkililer bölgenizdeki durum hakkında en güncel bilgilere sahip olacaktır. Belirtileriniz varsa sağlık kurluşlarına haber vermek, sağlık uzmanınızın sizi hızlı bir şekilde doğru sağlık kuruluşuna yönlendirmesini sağlayacaktır. Bu ayrıca sizi koruyacak ve virüslerin ve diğer enfeksiyonların yayılmasını önlemeye yardımcı olacaktır.
COVID-19’un yayıldığı alanlarda (son 14 gün) ziyaret etmiş veya yakın zamanda ziyaret etmiş kişiler için koruma önlemleri
Yukarıda belirtilen yönergeleri izleyin. İyileşmeye başlarsanız, baş ağrısı ve hafif burun akıntısı gibi hafif semptomlarla bile iyileşene kadar evde kalın. Başkalarıyla temastan kaçının ve sağlık kuruluşlarını ziyaret edin. Sağlık kurluşlarının daha etkili çalışmasına sizi ve diğerlerini olası COVID-19 ve diğer virüslerden korumaya yardımcı olacaktır. Ateş, öksürük ve nefes almada zorluk çekiyorsanız, derhal tıbbi yardım alın, çünkü bu solunum yolu enfeksiyonu veya diğer ciddi durumlardan kaynaklanabilir.
Seyahat edeceğiniz destinasyonlardaki duyurları takip etmeniz faydanıza olacaktır. Zira bazı ülke ve bölgelerde karantina uygulamasına gidilmektedir. Bundan dolayı karantina bölgesine girmenize izin vermeyeceklerdir. Vakaların yüksek göründüğü yerlerde karantina ve diğer kısıtlamaların getirilebileceğini unutmamanız faydanıza olacaktır.
Seyahat sağlığı konusunda daha önceden yazılmış diğer yazılarımızdan seyahat sağlığı hakkında bilgiyi alabilmeniz için linklerini aşağıya bırakıyorum.
Sağlıklı Seyahat Rehberi – Hastalanmadan Seyahat Etmenin Püf Noktaları
Seyahat Aşıları – Seyahatlerden Önce Yapılması Gerekenler Aşılar
Aklınıza takılan sorularınızı bu yazının altından yada instagram hesabımdan sorabilirsiniz.
Hepinize sağlıklı, keyifli seyahatler…
