Cizre Gezi Rehberi | Mezopotamya’nın en kadim kentlerinden biri olan Cizre, Asurlular, Persler, Baviller, Araplar, medler, Selçuklular ve Osmanlılara ev sahipliği yapmış bir ilçemiz. En eski ismi Kardu Rahipliği anlamına gelen “Kardu Gazarta idi”. Sonrasında Persler döneminde Gazarta, Bazibda ve müslümanların hakimiyetinden sonra Dicle etrafında kıvrıldığı için Arapça “ada” anlamına gelen Cezire ismini almış. 16. yy’dan itibaren de Cizre adıyla anılmaya başlanmış.
Tarihteki birçok önemli ilim ve siyaset adamı da ismi de Cizre’den geliyor. Hatta burada doğmuş ve vefat etmiş en ünlü alim, mucit ve mühendislerden olan, Leonardo da Vinci’ye ilham kaynağı olmuş Cezeri de bunlardan biri. Güneydoğu’nun en uç noktasında bulunan Şırnak iline bağlı 6 ilçeden biri olan ve İnanç turizmi açısından da oldukça önemli bir yeri olan Cizre’yi gelin biraz daha yakından tanıyalım.
Cizre’ye Nasıl Gidilir? | Cizre Gezi Rehberi
1990 yılına kadar Mardin’e bağlı olan Cizre sonrasında Şırnak’a bağlanmış ve il merkezine 60 km uzaklıkta bulunuyor. Mardin, Diyarbakır, Siirt ve Şırnak’ta bulunan havaalanlarını kullanarak buraya ulaşmanız mümkün. Şırnak havaalanından Havaş severleri de Cizre’ye düzenleniyor. Ayrıca havaalanından araç kiralayarak ya da yine komşu şehirlerdeki otobüs terminallerinden sık sık kalkan otobüslerle de buraya ulaşabilirsiniz.
İpekyolu ve meşhur E-5 karayolu ve Kuzey Irak’a geçiş noktası olan Habur Sınır Kapısı yolunda bulunduğundan ilçede trafik oldukça yoğun.
Cizre’ye Hangi Mevsim Gidilir?
Ülkemizin en sıcak coğrafyalarından birinde bulunan Cizre’ye, Temmuz – Ağustos ve Eylül ayları dışında her ay ve mevsim gidebilirsiniz. Yaz aylarında 50 dereceye yakın sıcaklığa ulaşabiliyor. Ama Ekim ve Mayıs ayında gitmenizi tavsiye ederim.
Cizre’de Konaklama
Doğu ve Güneydoğu’nun pek çok ilçe merkezinde olduğu gibi Cizre’de de konaklama ve hizmet kalitesinin açısından çok fazla seçenek bulunmuyor. Ancak bölgenin en büyük ilçelerinden biri olmasndan dolayı konaklama imkanları bir tık daha iyi. Hatta Dedeman gibi birkaç tane zincir otelin de şubesi bulunuyor. Bu güzel ilçemizi tamamen gezebilmeniz için 1 gece konaklama yapmanızı tavsiye ederim.
Cizre Gezilecek Yerler
1- Kırmızı Medrese | Cizre Gezi Rehberi
Cizre’deki en ünlü tarihi mekan olan Kırmızı Medrese, şehrin batısındaki sur kalıntılarının üzerine inşa edilmiş. Medresenin inşa kitabesi ve vakfiyesi bulunmaması sebebiyle ne zaman inşa edildiğine dair net bir bilgi bulunmuyor. Yapının inşaatında kullanılan taşların renginden dolayı bu ismi almış. Şehir içi dolmuşlar ile ulaşım sağlanabiliyor. Giriş ücretsiz.
2- Mem U Zin Türbesi
Cizre Surlarının üzerinde bulunan bir türbe. Aslında bir medrese olan bu yapının bodrum katındaki odaların birinde Türbe bulunuyor. Mem û Zîn, Cizre’de 1450/1451 yılında yaşanan ve 17. yüzyıl sonunda Ahmed Hani tarafından manzum bir eser olarak yazıya geçirilen destansı ilahi bir aşk öyküsüdür işte bu türbede bu öyküde adı geçen Mem, Bekir ve Zin’in mezarları bulunıyor. Giriş ücretsiz.
3- Cizre Kalesi
Şehir merkezinden geçen Dicle nehrinin kenarında kurulmuş olan bu kale, iç ve dış kale olarak 2 kısımdan oluşuyor. Tam yapım tarihi bilinmese de Bizans ve Roma döneminde en görkemli zamanlarını yaşadıktan sonra 16. yy’da Musul Atabekleri ve Cizre Beyleri döneminde son şeklini almış. Kalede restorasyon çalışmaları devam ediyor ancak gittiğinizde gezebilirsiniz.
4- Hz. Nuh Cami
Büyük Tufan’dan sonra insanlığın 2. babası olarak kabul edilen ve tüm ilahi dinlerde önemli bir yeri olan Nuh Peygramber’in ait olduğuna inanılan mezarı, kendi adının verildiği bu camide ve bodrum katındaki bir odada bulunuyor. Anadolu’nun en eski türbelerinden olan bu yapıyı Cizreli İbnülesin Firuzabadi, Evliya Çelebi, Ebubekir Helevi ve Babili Berasus bu türbenin Nuh Peygamber’e ait olduğunu yazmışlar.
5- Yasef Köprüsü
Aslında eskiden ülkemizin sınırları içinde yer alan bir köprü iken sınır kabul edilen Dicle Nehri’nin yatağı değişince bu köprü hemen sınırın karşısında Suriye topraklarında kalmış. Maalesef yanına kadar gidemeseniz de gözle görülür biz uzaklıkta bulunuyor. Bu köprü XII. yüzyılda, Selçuklu Dönemi’nde Musul Atabekleri tarafından yaptırılmış.
6- Cizre Ulucami – Şırnak
Kentin en büyük camiisi olan Cizre Ulucamii, 1000 yıla yakın geçmişi ve muhteşem mimarili minaresi ile mutlaka görülmesi gereken camilerimizdendir. Caminin Musul Atabekleri döneminde M.1155-1160 yıllarında inşa edildiği biliniyor. Bu camiden götürülen Metal Kapı ve Ejder Figürlü Kapı Tokmakları bugün İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde sergileniyor. Babil kütüphanesine benzeyen minaresi de oldukça dikkat çekici bir yapı.
7- Hamidiye Kışla Binası
Hamidiye Alay Kışlası, Padişah II.Abdulhamid devrinde Cizre’de kurulan Hamidiye Alayları Komutanı Mustafa Paşa tarafından alayların lojistik ve ulaşım ihtiyaçlarının karşılanması için yaptırılmış bir yapı. 1902 yılında yaptırılmış. Mimari açıdan oldukça güzel görülen bu yapı Osmanlı Kurum Binaları içinde ayakta kalmış en güzel mekanlardandır.
8- Abdaliye Medresesi
Cizre’nin tarih boyunca önemli bir ilim ve bilim merkezi olması bu kentte birçok medresenin de açılmasına sebep olmuştur. Bunlardan biri de 1437 yılında Cizre Azizan Beyi Emir Abdal (Abdullah) ibn Abdillah Seyfettin Bohti tarafından Abdaliye Medresesi. Günümüzde bu medreseden mescit, türbe, bir medrese hücresi, avluya geçişi sağlayan giriş ünitesi ve bir eyvan kalmış. Giriş ücretsiz.
9- Kasrık Boğazı
Cizre ve Şırnak şehir merkezi arasında bulunan, Cizre’ye daha yakın olmasına rağmen Şırnak Merkez ilçeye bağlı olan bu boğaz, bölgedeki en güzel doğal mekanlardan biri. Boğazdan geçen Kızılsu Deresi ve belde içerisinde Hoşal Deresi burada birleşerek güzel bir trekking alanı oluşturmuş. Burada ayrıca Kasrık Kabartmaları da bulunuyor. Kasrık Boğazı Konum
10- Ensari Evi
Cizre merkezde bulunan bir diğer tarihi yapı olan Ensari evi sivil mimarinin en güzel örneklerinden biri. Yapı avlulu, eyvanlı ve iki katlı olarak yapılmış. Şehir içi dolmuşlarla ulaşabilirsiniz.
11- Sitti Nefis Pınarı
Cizre merkez Yafes Mahallesinde bulunan Sitti Nefis Pınarı, eskiden çeşme ve su deposu olarak kullanılan bir yapı. İçerisinde küçük bir havuzu ve su kanalı bulunuyor. Günümüzde su haznesinde ciddi bir azalma meydana gelmiş. Maalesef bu yapı tescilsiz yapılarından biri ve acilen kültür varlığı olarak kayıt altına alınması gerekiyor.
12- Katip Yusuf Evi
Günümüzde kullanılan eserlerden biri olan Katip Yusuf Evi, Cizre’de bulunan sivil mimari örneklerinden biridir. Giriş ücretsiz.
Cizre’de Gezilebilecek Diğer Mekanlar
13- Kavuncu Köyü Kilisesi – Cizre Gezi Rehberi
14-Cizre Tarihi Mezarlığı
15- Mehmet Ağa Kasrı
16- Bürücek Köprüsü
17- Deşti Akabin Köprüsü
18- Saklan Köprüsü
19- Finik Ören Yeri
20- Şah Ören Yeri
Bu güzel ilçemizi umarım en yakın zamanda gezme şansınız olur.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki turistik mekanlarla ilgili diğer yazılarımız için tıklayın.
İyi seyahatler
