Amasya Gezilecek Yerler | Onlarca medeniyete ev sahipliği yapan, ilk bakışta bir Avrupa şehrini andıran Amasya mutlaka görülmesi gereken şehirlerimizden. Çok büyük bir şehir olmamasına rağmen o alana sığdırdığı tarihi eser sayısı açısından oldukça bereketli bir yer. Son zamanlarda gezmekten en çok keyif aldığım şehirlerden biri olan Amasya’da görmeniz gereken 20 mekanı bu yazıda bulabileceksiniz. Hazırsanız başlıyorum.
Amasya’da Görmeniz Gereken 30 Mekan
Tarihi Mekanlar
Hititlerden Asurlara; Pontuslulardan Osmanlılara kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapan bu kadim şehirde bu medeniyetlerin izlerini nereye bakarsanız bakın görebiliyorsunuz. Hatta şehri bana gezdiren Murat Abi’min güzel bir sözü vardı: “Bir kareye 6 medeniyet sığdıran şehir” diye… Yeşilırmak’ın 2’ye böldüğü şehrin her iki yakasına da yayılmış bu eserleri sıralayacak olursak;
Haritanın detaylı versiyonu için: Tıklayın
1- Herşana Dağı ve Kalesi
Amasya’ya adımınızı attığınız andan itibaren sizi etkileyici heybetiyle bir dağ karşılayacak. UNESCO Dünya Miras Listesi Geçici Listede de bulunan Harşena Dağı, zirvesinde ev sahipliği yaptığı kale ile birlikte Amasya’nın en önemli tarihi mekanlarından. Konumu sayesinde fethedilmesi en zor yerlerden biri olmasından dolayı birçok medeniyet bu dağın zirvesinde ve eteklerinde yerleşim yerleri kurmuş.
Pontus Kralı Mithridates tarafından yapıldığı düşünülen kale, el değiştirdikçe yenilenmiş ve üzerine eklemeler yapılmış. 1075’de Türklerin fethiyle birlikte en görkemli haline ulaşmış ve 18. yy’la kadar önemli bir askeri üs olarak kullanılmış. Kaleye ancak kendi aracınızla çıkabiliyorsunuz. Ama manzarası itibariyle mutlaka görmenizi tavsiye ederim. 2022 itibariyel giriş ücreti 12,5 TL, müze kart geçersiz.
2- Pontus Kaya Mezarları
Türkiye’de pek çok kaya mezarı gördüm ancak burada bulunan Pontus Mezarları kadar heybetli olanları görmemiştim. Yeşilırmak’ın yarıp geçtiği kanyon boyunca 20’den fazla Pontus Kaya Mezarı bulunuyor ama en görkemlileri Harşena Dağı üzerinde bulunan ve 5 Pontus Kralının kaya mezarlarıdır. MÖ 302 yılında Pontus Krallığı I. Mithridates tarafından kurulan ve başkent olarak Amasya’nın seçilmesi ile kendisinin ve Ariobarzanes, II. Mithridates, III. Mithridates ve Son Kral I. Farnekes’in mezarları bulunuyor. 2022 itibariyel giriş ücreti 8 TL, müze kart geçersiz.
3- Hatuniye Mahallesi
Pontus Mezarları ile Yeşilırmak arasında kalan ince uzun bölge burası. Amasya’nın en güzel evlerinin, rengarenk sokakların, müzelerin, butik otellerin ve restoranların sıralandığı yer. Adını Sultan II. Bayezid’in eşi Bülbül Hatun’dan alan bu bölgede aynı zamanda aynı isimle bir Osmanlı Camisi de bulunuyor. İçeri giriş ücretsiz.
4- Yalıboyu Evleri
Yeşilırmak boyunca uzanan bu tescilli konakların en önemli özelliklerinden biri deniz olmayan bir şehirde yalı sıfatına sahip olmaları. Roma duvarları üzerine inşa edilen bu konaklar Osmanlı Mimarisini iliklerinize kadar hissedebileceğiniz yapılar. Şu an pek çoğu müze, kültür evi, butik otel, restoran gibi amaçlarla kullanılıyor. Karanlık çökünce ve yapılan başarılı ışıklandırmalar sayesinde bu konaklar bambaşka bir güzelliğe bürünüyor.
5– 2. Bayezid Külliyesi
Gördüğüm en muazzam ve estetik camilerden biri olan Bayezid Camii ve Külliyesi gerçekten hayranlık uyandıran bir yapı. 1485-1486 yılları arasında 2. Bayezid’in emri ile yapılan bu camii, cami, medrese, imaret, mektep ve köprüyü de içinde barındıran bir külliye olarak yaptırılmış. Şuanda da bahçesinde 2 adet müze de bulunuyor. İçeri giriş ücretsiz.
6- Gök Medrese
Camii ve türbeden oluşan bu yapı Amasya Valisi Seyfeddin Torumtay tarafından 1267’de yaptırılmış. Döneminden de anlayacağınız üzere Medrese bir Selçuklu eseri. Selçuklu taş işçiliğinin en güzel örneklerinden biri. Kendi kadar meşhur olan eski kapısı da şu an Amasya Müzesi’nde sergileniyor. İçeri giriş ücretsiz.
7- Torumtay Türbesi
Gök Medresesi’nin hemen karşısında bulunan Torumtay Türbesi, Selçuklu mimarisiyle 1278 yılında yaptırılmış. Türbede Seyfeddin Torumtay ve çocuklarının mezarları bulunuyor. Mimaride kullanılan motif ve işlemeler Selçuklu Türbe Mimarisinin diğer örneklerinden oldukça farklıdır. Giriş ücretsiz.
8- Kapı Ağa (Büyük Ağa) Medresesi
Yine Osmanlı Sultanı II. Bayezid tarafından ve 1488 yılında yaptırılan bu medrese mimari açısından ender görülen mekanlardan. Tipik Osmanlı Medrese mimarisinden ziyade Selçuklu mezar anıtlarında görülen sekizgen plan şemasını ilk kez burada uygulanmış. Taşköprülüzade Mustafa Müslihiddin Efendi gibi bir çok alim burada yetişmiş. İçeri giriş ücretsiz.
9- Amasya Fethiye Camii
Dışarıdan bakıldığında her halinden kilise olduğu anlaşılan bu yapı Danişmetliler döneminde Fetih Bey tarafından camiye çevrilmiş bir yapı. 7 yy’dan ve Bizanslılardan kalma bu yapı yıllarca birçok restorasyondan geçirilerek şu anki halini almış. İçeri giriş ücretsiz.
10- Amasya Yıldız Hamamı
Hatuniye Camii ve Külliyesi’ne dahil olan bu hamam şehirdeki en güzel hamamlardan biri. 1510 yılında inşa edilmiş ve soyunmalık, soğukluk, tuvaletler, sıcaklık ve suyun ısıtıldığı külhan odası gibi pek çok bölümden oluşuyor. İçeri giriş ücretsiz.
11- Mustafa Bey Hamamı
Osmanlı hamam mimarisine ve düzenine uygun biçimde soğukluk, ılıklık ve sıcaklık gibi bölümlerden oluşan bu hamam 1436 yılında yaptırılmış. İçeri giriş ücretsiz.
12- Kumacık Hamamı
Amasya’daki bir diğer önemli hamam olan Kumacık Hamamı, moloz taş kullanılarak inşa edilen eserlerden biri. Yine klasik Osmanlı Hamam mimarinde olması gereken tüm bölümler bu hamamda da mevcut. Giriş ücretsiz.
13- Şehzade Yolu ve Selfie Çeken Şehzade Heykeli
Roma döneminden bu yana şehir halkının yürüyüş yolu olan bu güzel yol, şimdilerde Amasya’da yaşamış olan Osmanlı Şehzadeleri, Milli Mücadele dönemi tasvirleri ve şehrin tarihsel figürlerinin de sergilendiği bir nevi açık hava sergisi havasına sahip. Fotoğrafçıların en gözde mekanlarından biri. Hatta Selfie Çeken Şehzade heykeli de yine bu yol üzerinde bulunuyor. Giriş ücretsiz.
Son yılların en ünlü heykellerinden olan, sık sık haberlere konu olan ve elinde tuttuğu telefon defalarca kez kırılan ve çalınan, verdiği Selfie Pozu ile post modern heykel havası estiren Osmanlı Şehzadesi heykeli de görmeniz gereken yerlerden. Zaten şehri gezen hemen hemen herkes buraya gelip şehzade ile fotoğraf çekme yarışına giriyor.
14- Mehmet Paşa Camii
1486 yılında II. Bayezid’in oğlu Şehzade Ahmet’in lalası Mehmet Paşa tarafından yaptırılmış bu camii şehrin en önemli camilerinden biri. Burada bulunan kıvrak dal ve yaprak motifleri ile süslenmiş mermer minberi, Anadolu mermer işçiliğinin en güzel örneklerinden biri. Giriş ücretsiz. Giriş ücretsiz.
15- Saraçhane Camii
Amasya Emiri Şadgeldi Paşa 1372 tarafından yaptırılan bu camii, silindirik minaresi, 7 gözlü cemaat yeri, kiremit kaplı kubbesi ile mimari açıdan göze hoş gelen bir yer. Etrafında bulunan saraç dükkanlarından (koşum ve eyer yapan esnaf) dolayı sonradan bu ismi almış. Giriş ücretsiz.
16- Çilehane Camii
Sultan Çelebi Mehmet’in emirlerinden Yakup Paşa tarafından yaptırılan ve aynı adı taşıyan bu camii esas olarak Halveti Tekkesi’dir. İçerisinde müritlerin ibadet edip inzivaya çekildiği onlarca çile (halvet) odası bulunuyor. Yapımından Mimar Sinan’ın sonraki eserlerini yapmak açısından esinlendiğine inanılıyor. Sofular mevkindeki bu camiyi mutlaka görmenizi tavsiye ederim. Giriş ücretsiz.
17- Burmalı Minare Cami
Adından da anlaşıldığı gibi burmalı bir minare mimarisine sahip olan bu camii, kapısında bulunan kitabeden de anlaşıldığı üzere iki kardeş tarafından yaptırılmış. İlk yapıldığında Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde Mahkeme Camii adıyla ve ahşap olarak inşa edilmiş sonrasında yaşanan deprem ve yangın ile birlikte restore edilerek son halini aldı. Giriş ücretsiz.
18- Amasya Saat Kulesi
Şehrin en ikonik mekanlarından biri olan Saat Kulesi, 1865 yılında Amasya Sancaktarı ve ünlü şair Ziya Paşa tarafından yapılmış. İnşa edildikten sonra önce yangına sonrasında hemen yanı başında yapılan Hükümet (Helkıs) köprüsü yüzünden yıkılmış sonrasında 2002 yılında tekrar inşa edilmiş. Zamanı göstermek dışında gözetleme ve yangın kulesi olarak da inşa edilmiş. Giriş ücretsiz.
19- Ferhat Su Kanalı
Geç Hellenistik – Erken Roma döneminde şehre su taşımak maksadıyla kayaların oyulup tüneller açılarak terazi sistemi ile inşa edilmiş. Ferhat Su Kanalı” adı da verilen bu kanallar, 6 km uzunluğunda. Hepimizin bildiği Ferhat ile Şirin’in hikayesine göre Persler döneminde bir nakkaş olan Ferhat’ın Şirine olan aşkı için yaptığına inanılıyor. Bu hikayeyi de ayrıca araştırmanızı tavsiye ediyorum. Giriş ücretsiz.
20-Amasya Taşhan
1699 yılında Mutasarrıf Rahtuvan Hacı Mehmet Paşa tarafından yaptırılan ve tipik Osmanlı Han mimarisine uygun olan bu Han, geniş bir avluya sahip. Günümüzde otel ve restoran olarak da kullanıyor.
21- Çakallar Tepesi
Amasya Kalesi, Harşena Dağı ve Pontus Mezarlarının yanı sıra muhteşem bir panoramik Amasya manzarası sunan bu tepe halk arasında zirvede bulunan eski bir restorandan dolayı Ali Kaya olarak da biliyor. Bu bölgede birçok restoran ve kafe bulunuyor. Buraya şehir içi ulaşım bulunmadığı için özel araç ile gidebilirsiniz. Giriş ücretsiz.
22- Künç Köprü
Şehrin ortasından geçen Yeşilırmak üzerinde bir çok yeni ve tarihi köprü bulunuyor. Bunların arasındaki en ünlü 2 köprüden biri olan Künç yani Kuş Köprüsü 12’nci yüzyılda Sultan II. Mesud tarafından yaptırılmış. Bayezitpaşa ile Şamlar Mahallelerini birbirine bağlayan köprü Selçuklu eseridir.
23- Alçak Köprü
Tam anlamıyla Medeniyetler Köprüsü olarak adlandırılan bu köprü Roma Köprüsü olarak inşa edilmiş. Sonraki dönemlerde şehri su basınca kemerlerinin üzerine Ziya Paşa tarafından 11 ayaklı, yarı ahşap bir köprü inşa edilmiş. Cumhuriyet yıllarında da ahşap korkuluklar ve diğer eklemerle birlikte bugünkü halini almış. Birçok medeniyetin yapımına katkı sağladığı bu köprüye medeniyetler köprüsü demek yanlış olmaz.
Müzeler
24- Şeyh Hamdullah Yazı Tarihi Ve Hüsn-İ Hat Müzesi
Türk-İslam Sanatları arasında yer alan ve hüsn-ü hat sanatına yön verenlarin başında kabul edilen “Reis-ül Hattat” Amasyalı Şeyh Hamdullah’ın adını taşıyan müze Mısır, Sümer, Hitit ve sonraki dönemlere ait hat sanatı ile ilgili tüm bilgilerin sergilendiği bir müze. Ayrıca ciltçilik, ebru, tezhip gibi sanatların yapım aşamaları da anlatılıyor. 2022 yılında giriş ücreti 8 TL
25- Amasya Müzesi
Amasya’da hüküm sürmüş ve Geç Neolitik Erken Kalkolitik Çağ’dan itibaren Tunç Çağı, Hitit, Urartu, Frig, İskit-Kimmer, Pers, Pontus, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerine ait izleri bir arada görebileceğiniz Türkiye’nin en eski müzelerinden biri. Burayı asıl özel kılan şey ise Türkiye’nin en geniş mumya ailesinin mumyalarının sergilendiği bir yer. Moğollar tarafından boğdurulan İşbuga Noyin, adamları ve ailesinin toplamda 8 mumyası 7 ayrı cam kafeste sergileniyor. Gerçekten inanılmaz ilginç bir yer. 2020 yılı itibariyle müzeye giriş 12,5 TL ve müze karta giriş ücretsiz.
26- Şehzadeler Müzesi
Şehzadeler şehri Amasya’da kalmış, yaşamış ve şehri yönetmiş 13 Osmanlı Şehzadesi’nin tasvirlerinin, onlara ait eşyaların sergilendiği bu müze en büyük Amasya Konaklarından birinin içinde hizmet veriyor. Müzenin alt katında tahta çıkamamış 6 şehzadenin, üst katta da Yükselme Dönemi’nde tahta çıkmış 7 şehzadenin balmumu heykelleri ve onlara ait eşyalar sergileniyor. 2022 yılında giriş ücreti 8 TL
27- Hazeranlar Konağı
Sırada şehrin en ünlü konağı olan Hazeranlar Konağı var. Yeşilırmak boyunca sıralanan yalı boyu evleri içinde en görkemlisi olan bu konakta Amasya Kültürü, şehrin gelenek ve görenekleri, konaklardaki yaşam ile ilgili harika tasvirler var. 1865 yılında yapılan buOsmanlı konağında dönem mobilyaları da sergileniyor ve etnografya müzesi olarak hizmet veriyor. 2022 yılında giriş ücreti 8 TL
28- Amasya Darüşşifası
Bimarhane ya da Şerefeddin Sabuncuoğlu Tıp Müzesi olarak da anılan bu mekan, Anadolu’da müzikle tedavinin uygulandığı ilk akıl hastanesi olarak kabul ediliyor. Ünlü Tıp alimi Şerefeddin Sabuncuoğlu’nun 14 yıl boyunca görev aldığı ve kendisine ait 170’den fazla tıbbi alet ve 2 el yazması kitabın sergilendiği bu müze mimarisi ve içeride bulunan tasvirlerle de ziyaretçilerini büyüleyen bir yer. 2022 yılında giriş ücreti 5 TL
29- Saraydüzü Kışla Binası Milli Mücadele Müzesi
Milli Mücadele döneminde çok özel ve önemli bir yeri olan Amasya’nın, Mustafa Kemal’in 1919 yılı haziran ayında Amasya’ya geldiğinde konakladığı ve Amasya Tamimi’ni hazırladığı yer olarak da biliniyor. İl Halk Kütüphanesi ve son katında Milli Mücadele Salonu olarak hizmet veriyor. 2022 yılı itibariyle giriş ücreti yok
30- Ferhat İle Şirin Aşıklar Müzesi – Amasya Gezilecek Yerler
Türkiye’nin ilk ve tek Aşıklar Müzesi unvanına sahip olan Ferhat ile Şirin Müzesi, Amasya’daki son gezilecek yer. 9 Odanın bulunduğu bu müzede sadece Ferhat ile Şirin’in hikayesinin anlatıldığı galerinin yanı sırada Kerem ile Aslı, Leyla ile Mecnun, Romeo ve Juliet, Anadolu Aşıkları, Mimar Sinan ve Mihrimah Hatun, Anadolu’da Yavuklu Kültürü, İlahi Aşk ve Hediyelik Eşya bölümlerinden oluşuyor. 2022 yılında giriş ücreti 5 TL
Amasya ile ilgili diğer yazılarımız için: Amasya Yazıları
Dünya kadar paylaşımla dünyayı bizimle keşfetmek için @reshontheway Instagram hesabıma da beklerim
Keyifli Seyahatler