Geri Dönüşüm ile Hayat Bulan Mimariler – Bölüm 1
Küçük plastik bir şişeyi geri dönüşüm yerine çöpe atmak bile yeterince doğaya zarar veriyorken, artık harabe olduğundan dolayı kullanılamaz hale gelmiş koskoca bir bina çöpe atıldığında ortaya çıkacak zararları hayal edebilir misiniz? Her şeyin en yenisi, en güzelidir diye düşünmek aslında çok verimsiz bir düzeni kabul etmek anlamına geliyor.
Bu sebeple geri dönüşüm konusunun kritik önemini kavramış olan ve örnek bir başlangıca ev sahipliği yapan ABD, gelecek 10 yıldaki inşaat faaliyetlerini %90 oranında var olan binaları üzerinden yürütmeyi planlıyor. Geri dönüşüm – yeniden icat projesi kapsamında örnek olarak bir tahıl ambarını sanat müzesine, su arıtma tesisini bir şehir simgesine dönüştürüyor.
Şimdi gelin bakalım Marc Kushner’in bizler için dünya üzerinde geri dönüşüm – yeniden icat projesine destekte bulunan dönüşümlerden derlediği birbirinden güzel yapıları ve hikayelerini birlikte öğrenelim!
Geri dönüşüm ile hayat bulan örnek projeler :
1- Katedralde alışveriş yapabilir miyiz?
“Perakende terapisi kutsal bir deneyim olabilir.”
- Dünyada yalnızca internet üzerinden iş yapmanın yanında fiziki varlığını da sürdüren
Evelyne Merkx – Archilovers kitapçıların sayıları günümüzde her gün azalsa da, geriye kalanlar varlıklarını sürdürebilmek adına verdikleri çaba taktire şayan durumda.
- Öyle ki, bahsettiğim çabaya örnek olarak Hollandalı bir kitapçının kendisini yeniden öne çıkarabilmesi adına 13.yüzyıldan kalma bir Dominik katedralinden daha güzel bir yer olabilir mi?
- Selexyz Dominicanen katedralin ortasındaki yüksek bölüm, 3 kata yayılan ve etrafından Gotik mimari örneklerinden raflar bulunan geniş bir alana sahip.
2- Moloz yeni bir hikaye anlatabilir mi?
“Tuğlaların son kullanma tarihi yoktur.”
- Doğal afetlerden arta kalan molozlar Çin’de bir tarih müzesi olarak yeniden hayat
Ningbo Müzesi – Wang Shu buldular.
- Mimarlar; Ningbo belediyesi tarafından sipariş edilen bu binanın cephesini, depremlerde biriken yıkıntıları değerlendirerek inşa ettiler.
- Bu tür bir inşaat fikri ile mimarların vizyonunun geçmişin simgesi haline gelmesinin yanı sıra, var olan malzemelerin güncel ihtiyaçlara uyarlanmasına dair sürdürülebilirlik açısından geliştirilmiş harika bir fikir örneği oldu.
3- Çirkin güzel olabilir mi?
“Endüstriyel mimari artık saklanmak zorunda değil.”
- Newtown Creek, New York şehrinin 14. büyük atık su arıtma tesisi.
Ennead Architects – Pinterest - Tesisin tasarımı konusunda faydaya yönelik bir tasarım kolayca tercih edilebilecekken, 4.5 milyar dolar yatırım yapılarak aslında çevresel açıdan dayanıklı olmayan ve gerekliliklere uymayan bir durumdan etrafındaki yerleşim merkezlerine duyarlı olacak bir tasarımla elden geçirilmeye karar verildi.
- Işık tasarımcıları ve çevre heykeltıraşından oluşan bir ekip ile çalışan mimarlar formu, kullanılan malzeme ve renkleri çarpıcı bir görsel kompozisyon oluşturacak şekilde kullanan bir kompleks yarattılar.
4- Kanalizasyon borusunda yemek yer miydiniz?
“İşlev, biçimi takip eder”
- Aslında burada yapmanız gereken tek şey aslında nerede olduğunuzu düşünmemeye çalışmak.
- Normalde atık sular için kullanılan prefabrik beton borular toplanarak, Melbourn – Avustralya’da bulunan Prahran Hotel’in bar kısmı için çarpıcı bir dekorasyon haline getiriliyor.
- Etrafları ahşap ile çevrilmiş beton borular, içerisinde yemek yiyenlere samimi bir yemek köşesinde hissiyatı veriyor.
- Dışarıdan geçenler ise seyretmeden geçemiyor!
5- Bir fabrikada uyumak için ne kadar para ödersiniz?
“Güzel güzel dinlenin, en havalı sizsiniz.”
- Son dönemlerde dünyanın dört bir yanından fabrikalar son moda otellere dönüştürülüyor. Fakat bu spesifik yapı, daha önce endüstriyel amaçla kullanılan ortamlara geri dönüşümle hayat verilen modernleştirme örnekleri arasında en çarpıcı olanlarından biri.
- Mimarlar 73 konuk odasını tamamlamak için; Brooklyn,East River’da bulunan ve tuğla, dökme demir, ahşap çerçevelerden oluşan bir binayı, sadece dış yüzeyi kalacak şekilde boşaltarak yeniden yarattılar.
- Wythe Hotel‘in çatısına yapılan eklenti, fabrika pencerelerini zekice kullanarak Manhattan’ın ufuk çizgisinin panoramik bir manzarasını sunuyor.
- Diğer yandan, Brooklyn’in kendi ufuk hattında görünür bir simge halini alıyor.
6- Bir tahıl silosu nasıl sanat müzesine dönüştürürsünüz?
“Mideleri besleyen bir bina, zihinleri besleyen bir binaya dönüşebilir.”
- Cape Town sahilindeki 42 beton tüpten oluşan tarihi tahıl silosu Zeitz Çağdaş Sanat Müzesi olarak geri dönüşüm ile yeniden hayata dönüyor.
- Yapının hiç bir açık alanı olmadığından dolayı, mimarlar betondan yapılmış olan merkezi silo tüplerinden 8 tanesini dikey olarak keserek, her yanı beton sütunlarla çevrili oval odacıklar ortaya çıkaracaklar.
- Sanatçılar; silonun orijinal yeraltı tünellerinde, mekana özel yapıtlar üretme fırsatı yakalayacaklar.
7- Beton sığınak enerji santrali haline gelebilir mi?
“Mimari bize anılarımızın gücünü hatırlatır.”
- Tarihte çok büyük bir önem taşıyan, 2. Dünya Savaşı dönemi Hamburg-Wilhelmsburg’daki uçaksavar sığınağının yıkıntıları, işlevsel açıdan oldukça iddialı şekilde yeniden tasarlandı.
- Yıkıntılar; ısıyı enerjiye çeviren ve kendi karbon ayak izini neredeyse tamamen ortadan kaldıran bir yeşil makineye dönüştü.
- Ancak bu süreçte yapının tarihi önemi de unutulmadı.Bir yerleşim yerinin tam ortasında bulunan sığınağın kapıları bir anı alanı olarak halka açıldı.
Geri dönüşüm önemini gözler önüne seren yapılar bu kadarla kalmıyor tabi ki. Geçmişimizi yeniden anlamlandırarak var olan binalarımız için yeni bir gelecek yaratmak oldukça mümkün! Bu sebeple geri dönüşüm örneklerine serinin ikinci yazısıyla devam ediyor, mutlaka buradan okumanızı öneriyoruz 🙂
Yazımı okudun ama aklında sormak istediğin sorular mı var? Bana instagram adresim piecesofsera üzerinden her zaman ulaşabilir veya yorum kısmından sorularına yanıt bulmayı deneyebilirsin!
Sevgilerle!
Sera
